سورهی ِ 7 : اَعراف
( مکّی ؛ 206 آيه )
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
المص ﴿1﴾
كِتَابٌ أُنزِلَ إِلَيْكَ فَلاَ يَكُن فِي صَدْرِكَ حَرَجٌ مِّنْهُ لِتُنذِرَ بِهِ وَذِكْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ ﴿2﴾
اتَّبِعُواْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ وَلاَ تَتَّبِعُواْ مِن دُونِهِ أَوْلِيَاء قَلِيلاً مَّا تَذَكَّرُونَ ﴿3﴾
وَكَم مِّن قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا فَجَاءهَا بَأْسُنَا بَيَاتًا أَوْ هُمْ قَآئِلُونَ ﴿4﴾
فَمَا كَانَ دَعْوَاهُمْ إِذْ جَاءهُمْ بَأْسُنَا إِلاَّ أَن قَالُواْ إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ ﴿5﴾
فَلَنَسْأَلَنَّ الَّذِينَ أُرْسِلَ إِلَيْهِمْ وَلَنَسْأَلَنَّ الْمُرْسَلِينَ ﴿6﴾
فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيْهِم بِعِلْمٍ وَمَا كُنَّا غَآئِبِينَ ﴿7﴾
وَالْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿8﴾
وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ فَأُوْلَئِكَ الَّذِينَ خَسِرُواْ أَنفُسَهُم بِمَا كَانُواْ بِآيَاتِنَا يِظْلِمُونَ ﴿9﴾
وَلَقَدْ مَكَّنَّاكُمْ فِي الأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ قَلِيلاً مَّا تَشْكُرُونَ ﴿10﴾
وَلَقَدْ خَلَقْنَاكُمْ ثُمَّ صَوَّرْنَاكُمْ ثُمَّ قُلْنَا لِلْمَلآئِكَةِ اسْجُدُواْ لآدَمَ فَسَجَدُواْ إِلاَّ إِبْلِيسَ لَمْ يَكُن مِّنَ السَّاجِدِينَ ﴿11﴾
قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلاَّ تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُكَ قَالَ أَنَاْ خَيْرٌ مِّنْهُ خَلَقْتَنِي مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُ مِن طِينٍ ﴿12﴾
قَالَ فَاهْبِطْ مِنْهَا فَمَا يَكُونُ لَكَ أَن تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَاخْرُجْ إِنَّكَ مِنَ الصَّاغِرِينَ ﴿13﴾
قَالَ فَأَنظِرْنِي إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ ﴿14﴾
قَالَ إِنَّكَ مِنَ المُنظَرِينَ ﴿15﴾
قَالَ فَبِمَا أَغْوَيْتَنِي لأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِيمَ ﴿16﴾
ثُمَّ لآتِيَنَّهُم مِّن بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ وَعَنْ أَيْمَانِهِمْ وَعَن شَمَآئِلِهِمْ وَلاَ تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شَاكِرِينَ ﴿17﴾
قَالَ اخْرُجْ مِنْهَا مَذْؤُومًا مَّدْحُورًا لَّمَن تَبِعَكَ مِنْهُمْ لأَمْلأنَّ جَهَنَّمَ مِنكُمْ أَجْمَعِينَ ﴿18﴾
وَيَا آدَمُ اسْكُنْ أَنتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ فَكُلاَ مِنْ حَيْثُ شِئْتُمَا وَلاَ تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ ﴿19﴾
فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّيْطَانُ لِيُبْدِيَ لَهُمَا مَا وُورِيَ عَنْهُمَا مِن سَوْءَاتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَاكُمَا رَبُّكُمَا عَنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ إِلاَّ أَن تَكُونَا مَلَكَيْنِ أَوْ تَكُونَا مِنَ الْخَالِدِينَ ﴿20﴾
وَقَاسَمَهُمَا إِنِّي لَكُمَا لَمِنَ النَّاصِحِينَ ﴿21﴾
فَدَلاَّهُمَا بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْءَاتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِن وَرَقِ الْجَنَّةِ وَنَادَاهُمَا رَبُّهُمَا أَلَمْ أَنْهَكُمَا عَن تِلْكُمَا الشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّكُمَا إِنَّ الشَّيْطَآنَ لَكُمَا عَدُوٌّ مُّبِينٌ ﴿22﴾
قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿23﴾
قَالَ اهْبِطُواْ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَكُمْ فِي الأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِينٍ ﴿24﴾
قَالَ فِيهَا تَحْيَوْنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ ﴿25﴾
يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْءَاتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ ﴿26﴾
يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْءَاتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ ﴿27﴾
وَإِذَا فَعَلُواْ فَاحِشَةً قَالُواْ وَجَدْنَا عَلَيْهَا آبَاءنَا وَاللّهُ أَمَرَنَا بِهَا قُلْ إِنَّ اللّهَ لاَ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاء أَتَقُولُونَ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ ﴿28﴾
قُلْ أَمَرَ رَبِّي بِالْقِسْطِ وَأَقِيمُواْ وُجُوهَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ كَمَا بَدَأَكُمْ تَعُودُونَ ﴿29﴾
فَرِيقًا هَدَى وَفَرِيقًا حَقَّ عَلَيْهِمُ الضَّلاَلَةُ إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء مِن دُونِ اللّهِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ ﴿30﴾
يَا بَنِي آدَمَ خُذُواْ زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ وكُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ ﴿31﴾
قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللّهِ الَّتِيَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالْطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِي لِلَّذِينَ آمَنُواْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ ﴿32﴾
قُلْ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَالإِثْمَ وَالْبَغْيَ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَأَن تُشْرِكُواْ بِاللّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَأَن تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ ﴿33﴾
وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ فَإِذَا جَاء أَجَلُهُمْ لاَ يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلاَ يَسْتَقْدِمُونَ ﴿34﴾
يَا بَنِي آدَمَ إِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ رُسُلٌ مِّنكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي فَمَنِ اتَّقَى وَأَصْلَحَ فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿35﴾
وَالَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا وَاسْتَكْبَرُواْ عَنْهَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿36﴾
فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ أُوْلَئِكَ يَنَالُهُمْ نَصِيبُهُم مِّنَ الْكِتَابِ حَتَّى إِذَا جَاءتْهُمْ رُسُلُنَا يَتَوَفَّوْنَهُمْ قَالُواْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ قَالُواْ ضَلُّواْ عَنَّا وَشَهِدُواْ عَلَى أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُواْ كَافِرِينَ ﴿37﴾
قَالَ ادْخُلُواْ فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِكُم مِّن الْجِنِّ وَالإِنسِ فِي النَّارِ كُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَّعَنَتْ أُخْتَهَا حَتَّى إِذَا ادَّارَكُواْ فِيهَا جَمِيعًا قَالَتْ أُخْرَاهُمْ لأُولاَهُمْ رَبَّنَا هَؤُلاء أَضَلُّونَا فَآتِهِمْ عَذَابًا ضِعْفًا مِّنَ النَّارِ قَالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَلَكِن لاَّ تَعْلَمُونَ ﴿38﴾
وَقَالَتْ أُولاَهُمْ لأُخْرَاهُمْ فَمَا كَانَ لَكُمْ عَلَيْنَا مِن فَضْلٍ فَذُوقُواْ الْعَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْسِبُونَ ﴿39﴾
إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا وَاسْتَكْبَرُواْ عَنْهَا لاَ تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاء وَلاَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِّ الْخِيَاطِ وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمِينَ ﴿40﴾
لَهُم مِّن جَهَنَّمَ مِهَادٌ وَمِن فَوْقِهِمْ غَوَاشٍ وَكَذَلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ ﴿41﴾
وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لاَ نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿42﴾
وَنَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمُ الأَنْهَارُ وَقَالُواْ الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي هَدَانَا لِهَذَا وَمَا كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْلا أَنْ هَدَانَا اللّهُ لَقَدْ جَاءتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ وَنُودُواْ أَن تِلْكُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿43﴾
وَنَادَى أَصْحَابُ الْجَنَّةِ أَصْحَابَ النَّارِ أَن قَدْ وَجَدْنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقًّا فَهَلْ وَجَدتُّم مَّا وَعَدَ رَبُّكُمْ حَقًّا قَالُواْ نَعَمْ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَيْنَهُمْ أَن لَّعْنَةُ اللّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ ﴿44﴾
الَّذِينَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللّهِ وَيَبْغُونَهَا عِوَجًا وَهُم بِالآخِرَةِ كَافِرُونَ ﴿45﴾
وَبَيْنَهُمَا حِجَابٌ وَعَلَى الأَعْرَافِ رِجَالٌ يَعْرِفُونَ كُلاًّ بِسِيمَاهُمْ وَنَادَوْاْ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَن سَلاَمٌ عَلَيْكُمْ لَمْ يَدْخُلُوهَا وَهُمْ يَطْمَعُونَ ﴿46﴾
وَإِذَا صُرِفَتْ أَبْصَارُهُمْ تِلْقَاء أَصْحَابِ النَّارِ قَالُواْ رَبَّنَا لاَ تَجْعَلْنَا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿47﴾
وَنَادَى أَصْحَابُ الأَعْرَافِ رِجَالاً يَعْرِفُونَهُمْ بِسِيمَاهُمْ قَالُواْ مَا أَغْنَى عَنكُمْ جَمْعُكُمْ وَمَا كُنتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ ﴿48﴾
أَهَؤُلاء الَّذِينَ أَقْسَمْتُمْ لاَ يَنَالُهُمُ اللّهُ بِرَحْمَةٍ ادْخُلُواْ الْجَنَّةَ لاَ خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَلاَ أَنتُمْ تَحْزَنُونَ ﴿49﴾
وَنَادَى أَصْحَابُ النَّارِ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَنْ أَفِيضُواْ عَلَيْنَا مِنَ الْمَاء أَوْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللّهُ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ حَرَّمَهُمَا عَلَى الْكَافِرِينَ ﴿50﴾
الَّذِينَ اتَّخَذُواْ دِينَهُمْ لَهْوًا وَلَعِبًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فَالْيَوْمَ نَنسَاهُمْ كَمَا نَسُواْ لِقَاء يَوْمِهِمْ هَذَا وَمَا كَانُواْ بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ ﴿51﴾
وَلَقَدْ جِئْنَاهُم بِكِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَى عِلْمٍ هُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿52﴾
هَلْ يَنظُرُونَ إِلاَّ تَأْوِيلَهُ يَوْمَ يَأْتِي تَأْوِيلُهُ يَقُولُ الَّذِينَ نَسُوهُ مِن قَبْلُ قَدْ جَاءتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ فَهَل لَّنَا مِن شُفَعَاء فَيَشْفَعُواْ لَنَا أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَيْرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ قَدْ خَسِرُواْ أَنفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُواْ يَفْتَرُونَ ﴿53﴾
إِنَّ رَبَّكُمُ اللّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ أَلاَ لَهُ الْخَلْقُ وَالأَمْرُ تَبَارَكَ اللّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ ﴿54﴾
ادْعُواْ رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ ﴿55﴾
وَلاَ تُفْسِدُواْ فِي الأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاَحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا إِنَّ رَحْمَتَ اللّهِ قَرِيبٌ مِّنَ الْمُحْسِنِينَ ﴿56﴾
وَهُوَ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ حَتَّى إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالاً سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَّيِّتٍ فَأَنزَلْنَا بِهِ الْمَاء فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ كَذَلِكَ نُخْرِجُ الْموْتَى لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ ﴿57﴾
وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لاَ يَخْرُجُ إِلاَّ نَكِدًا كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ ﴿58﴾
لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللَّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ إِنِّيَ أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ ﴿59﴾
قَالَ الْمَلأُ مِن قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاكَ فِي ضَلاَلٍ مُّبِينٍ ﴿60﴾
قَالَ يَا قَوْمِ لَيْسَ بِي ضَلاَلَةٌ وَلَكِنِّي رَسُولٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِينَ ﴿61﴾
أُبَلِّغُكُمْ رِسَالاَتِ رَبِّي وَأَنصَحُ لَكُمْ وَأَعْلَمُ مِنَ اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ ﴿62﴾﴿62﴾
أَوَعَجِبْتُمْ أَن جَاءكُمْ ذِكْرٌ مِّن رَّبِّكُمْ عَلَى رَجُلٍ مِّنكُمْ لِيُنذِرَكُمْ وَلِتَتَّقُواْ وَلَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ﴿63﴾
فَكَذَّبُوهُ فَأَنجَيْنَاهُ وَالَّذِينَ مَعَهُ فِي الْفُلْكِ وَأَغْرَقْنَا الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا إِنَّهُمْ كَانُواْ قَوْماً عَمِينَ ﴿64﴾
وَإِلَى عَادٍ أَخَاهُمْ هُوداً قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ أَفَلاَ تَتَّقُونَ ﴿65﴾
قَالَ الْمَلأُ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاكَ فِي سَفَاهَةٍ وِإِنَّا لَنَظُنُّكَ مِنَ الْكَاذِبِينَ ﴿66﴾
قَالَ يَا قَوْمِ لَيْسَ بِي سَفَاهَةٌ وَلَكِنِّي رَسُولٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِينَ ﴿67﴾
أُبَلِّغُكُمْ رِسَالاتِ رَبِّي وَأَنَاْ لَكُمْ نَاصِحٌ أَمِينٌ ﴿68﴾
أَوَعَجِبْتُمْ أَن جَاءكُمْ ذِكْرٌ مِّن رَّبِّكُمْ عَلَى رَجُلٍ مِّنكُمْ لِيُنذِرَكُمْ وَاذكُرُواْ إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاء مِن بَعْدِ قَوْمِ نُوحٍ وَزَادَكُمْ فِي الْخَلْقِ بَسْطَةً فَاذْكُرُواْ آلاء اللّهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿69﴾
قَالُواْ أَجِئْتَنَا لِنَعْبُدَ اللّهَ وَحْدَهُ وَنَذَرَ مَا كَانَ يَعْبُدُ آبَاؤُنَا فَأْتِنَا بِمَا تَعِدُنَا إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ ﴿70﴾
قَالَ قَدْ وَقَعَ عَلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ رِجْسٌ وَغَضَبٌ أَتُجَادِلُونَنِي فِي أَسْمَاء سَمَّيْتُمُوهَا أَنتُمْ وَآبَآؤكُم مَّا نَزَّلَ اللّهُ بِهَا مِن سُلْطَانٍ فَانتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ ﴿71﴾
فَأَنجَيْنَاهُ وَالَّذِينَ مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِّنَّا وَقَطَعْنَا دَابِرَ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا وَمَا كَانُواْ مُؤْمِنِينَ ﴿72﴾
وَإِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ قَدْ جَاءتْكُم بَيِّنَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ هَذِهِ نَاقَةُ اللّهِ لَكُمْ آيَةً فَذَرُوهَا تَأْكُلْ فِي أَرْضِ اللّهِ وَلاَ تَمَسُّوهَا بِسُوَءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿73﴾
وَاذْكُرُواْ إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاء مِن بَعْدِ عَادٍ وَبَوَّأَكُمْ فِي الأَرْضِ تَتَّخِذُونَ مِن سُهُولِهَا قُصُورًا وَتَنْحِتُونَ الْجِبَالَ بُيُوتًا فَاذْكُرُواْ آلاء اللّهِ وَلاَ تَعْثَوْا فِي الأَرْضِ مُفْسِدِينَ ﴿74﴾
قَالَ الْمَلأُ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُواْ مِن قَوْمِهِ لِلَّذِينَ اسْتُضْعِفُواْ لِمَنْ آمَنَ مِنْهُمْ أَتَعْلَمُونَ أَنَّ صَالِحًا مُّرْسَلٌ مِّن رَّبِّهِ قَالُواْ إِنَّا بِمَا أُرْسِلَ بِهِ مُؤْمِنُونَ ﴿75﴾
قَالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُواْ إِنَّا بِالَّذِيَ آمَنتُمْ بِهِ كَافِرُونَ ﴿76﴾
فَعَقَرُواْ النَّاقَةَ وَعَتَوْاْ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ وَقَالُواْ يَا صَالِحُ ائْتِنَا بِمَا تَعِدُنَا إِن كُنتَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ ﴿77﴾
فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُواْ فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ ﴿78﴾
فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَةَ رَبِّي وَنَصَحْتُ لَكُمْ وَلَكِن لاَّ تُحِبُّونَ النَّاصِحِينَ ﴿79﴾
وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِّن الْعَالَمِينَ ﴿80﴾
إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِّن دُونِ النِّسَاء بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ مُّسْرِفُونَ ﴿81﴾
وَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلاَّ أَن قَالُواْ أَخْرِجُوهُم مِّن قَرْيَتِكُمْ إِنَّهُمْ أُنَاسٌ يَتَطَهَّرُونَ ﴿82﴾
فَأَنجَيْنَاهُ وَأَهْلَهُ إِلاَّ امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ ﴿83﴾
وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهِم مَّطَرًا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُجْرِمِينَ ﴿84﴾
وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ قَدْ جَاءتْكُم بَيِّنَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ فَأَوْفُواْ الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ وَلاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْيَاءهُمْ وَلاَ تُفْسِدُواْ فِي الأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاَحِهَا ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ ﴿85﴾
وَلاَ تَقْعُدُواْ بِكُلِّ صِرَاطٍ تُوعِدُونَ وَتَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللّهِ مَنْ آمَنَ بِهِ وَتَبْغُونَهَا عِوَجًا وَاذْكُرُواْ إِذْ كُنتُمْ قَلِيلاً فَكَثَّرَكُمْ وَانظُرُواْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ ﴿86﴾
وَإِن كَانَ طَآئِفَةٌ مِّنكُمْ آمَنُواْ بِالَّذِي أُرْسِلْتُ بِهِ وَطَآئِفَةٌ لَّمْ يْؤْمِنُواْ فَاصْبِرُواْ حَتَّى يَحْكُمَ اللّهُ بَيْنَنَا وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ ﴿87﴾
قَالَ الْمَلأُ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُواْ مِن قَوْمِهِ لَنُخْرِجَنَّكَ يَا شُعَيْبُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ مَعَكَ مِن قَرْيَتِنَا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنَا قَالَ أَوَلَوْ كُنَّا كَارِهِينَ ﴿88﴾
قَدِ افْتَرَيْنَا عَلَى اللّهِ كَذِبًا إِنْ عُدْنَا فِي مِلَّتِكُم بَعْدَ إِذْ نَجَّانَا اللّهُ مِنْهَا وَمَا يَكُونُ لَنَا أَن نَّعُودَ فِيهَا إِلاَّ أَن يَشَاء اللّهُ رَبُّنَا وَسِعَ رَبُّنَا كُلَّ شَيْءٍ عِلْمًا عَلَى اللّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ ﴿89﴾
وَقَالَ الْمَلأُ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوْمِهِ لَئِنِ اتَّبَعْتُمْ شُعَيْباً إِنَّكُمْ إِذاً لَّخَاسِرُونَ ﴿90﴾
فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُواْ فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ ﴿91﴾
الَّذِينَ كَذَّبُواْ شُعَيْبًا كَأَن لَّمْ يَغْنَوْاْ فِيهَا الَّذِينَ كَذَّبُواْ شُعَيْبًا كَانُواْ هُمُ الْخَاسِرِينَ ﴿92﴾
فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالاَتِ رَبِّي وَنَصَحْتُ لَكُمْ فَكَيْفَ آسَى عَلَى قَوْمٍ كَافِرِينَ ﴿93﴾
وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِّن نَّبِيٍّ إِلاَّ أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاء وَالضَّرَّاء لَعَلَّهُمْ يَضَّرَّعُونَ ﴿94﴾
ثُمَّ بَدَّلْنَا مَكَانَ السَّيِّئَةِ الْحَسَنَةَ حَتَّى عَفَواْ وَّقَالُواْ قَدْ مَسَّ آبَاءنَا الضَّرَّاء وَالسَّرَّاء فَأَخَذْنَاهُم بَغْتَةً وَهُمْ لاَ يَشْعُرُونَ ﴿95﴾
وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ وَلَكِن كَذَّبُواْ فَأَخَذْنَاهُم بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ ﴿96﴾
أَفَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَى أَن يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا بَيَاتاً وَهُمْ نَآئِمُونَ ﴿97﴾
أَوَ أَمِنَ أَهْلُ الْقُرَى أَن يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا ضُحًى وَهُمْ يَلْعَبُونَ ﴿98﴾
أَفَأَمِنُواْ مَكْرَ اللّهِ فَلاَ يَأْمَنُ مَكْرَ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْخَاسِرُونَ ﴿99﴾
أَوَلَمْ يَهْدِ لِلَّذِينَ يَرِثُونَ الأَرْضَ مِن بَعْدِ أَهْلِهَا أَن لَّوْ نَشَاء أَصَبْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَنَطْبَعُ عَلَى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لاَ يَسْمَعُونَ ﴿100﴾
تِلْكَ الْقُرَى نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنبَآئِهَا وَلَقَدْ جَاءتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانُواْ لِيُؤْمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ مِن قَبْلُ كَذَلِكَ يَطْبَعُ اللّهُ عَلَىَ قُلُوبِ الْكَافِرِينَ ﴿101﴾
وَمَا وَجَدْنَا لأَكْثَرِهِم مِّنْ عَهْدٍ وَإِن وَجَدْنَا أَكْثَرَهُمْ لَفَاسِقِينَ ﴿102﴾
ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِم مُّوسَى بِآيَاتِنَا إِلَى فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَظَلَمُواْ بِهَا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ ﴿103﴾
وَقَالَ مُوسَى يَا فِرْعَوْنُ إِنِّي رَسُولٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِينَ ﴿104﴾
حَقِيقٌ عَلَى أَن لاَّ أَقُولَ عَلَى اللّهِ إِلاَّ الْحَقَّ قَدْ جِئْتُكُم بِبَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ فَأَرْسِلْ مَعِيَ بَنِي إِسْرَائِيلَ ﴿105﴾
قَالَ إِن كُنتَ جِئْتَ بِآيَةٍ فَأْتِ بِهَا إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ ﴿106﴾
فَأَلْقَى عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعْبَانٌ مُّبِينٌ ﴿107﴾
وَنَزَعَ يَدَهُ فَإِذَا هِيَ بَيْضَاء لِلنَّاظِرِينَ ﴿108﴾
قَالَ الْمَلأُ مِن قَوْمِ فِرْعَوْنَ إِنَّ هَذَا لَسَاحِرٌ عَلِيمٌ ﴿109﴾
يُرِيدُ أَن يُخْرِجَكُم مِّنْ أَرْضِكُمْ فَمَاذَا تَأْمُرُونَ ﴿110﴾
قَالُواْ أَرْجِهْ وَأَخَاهُ وَأَرْسِلْ فِي الْمَدَآئِنِ حَاشِرِينَ ﴿111﴾
يَأْتُوكَ بِكُلِّ سَاحِرٍ عَلِيمٍ ﴿112﴾
وَجَاء السَّحَرَةُ فِرْعَوْنَ قَالْواْ إِنَّ لَنَا لأَجْرًا إِن كُنَّا نَحْنُ الْغَالِبِينَ ﴿113﴾
قَالَ نَعَمْ وَإَنَّكُمْ لَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ ﴿114﴾
قَالُواْ يَا مُوسَى إِمَّا أَن تُلْقِيَ وَإِمَّا أَن نَّكُونَ نَحْنُ الْمُلْقِينَ ﴿115﴾
قَالَ أَلْقُوْاْ فَلَمَّا أَلْقَوْاْ سَحَرُواْ أَعْيُنَ النَّاسِ وَاسْتَرْهَبُوهُمْ وَجَاءوا بِسِحْرٍ عَظِيمٍ ﴿116﴾
وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى أَنْ أَلْقِ عَصَاكَ فَإِذَا هِيَ تَلْقَفُ مَا يَأْفِكُونَ ﴿117﴾
فَوَقَعَ الْحَقُّ وَبَطَلَ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ ﴿118﴾
فَغُلِبُواْ هُنَالِكَ وَانقَلَبُواْ صَاغِرِينَ ﴿119﴾
وَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ سَاجِدِينَ ﴿120﴾
قَالُواْ آمَنَّا بِرِبِّ الْعَالَمِينَ ﴿121﴾
رَبِّ مُوسَى وَهَارُونَ ﴿122﴾
قَالَ فِرْعَوْنُ آمَنتُم بِهِ قَبْلَ أَن آذَنَ لَكُمْ إِنَّ هَذَا لَمَكْرٌ مَّكَرْتُمُوهُ فِي الْمَدِينَةِ لِتُخْرِجُواْ مِنْهَا أَهْلَهَا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿123﴾
لأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُم مِّنْ خِلاَفٍ ثُمَّ لأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِينَ ﴿124﴾
قَالُواْ إِنَّا إِلَى رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ ﴿125﴾
وَمَا تَنقِمُ مِنَّا إِلاَّ أَنْ آمَنَّا بِآيَاتِ رَبِّنَا لَمَّا جَاءتْنَا رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَتَوَفَّنَا مُسْلِمِينَ ﴿126﴾
وَقَالَ الْمَلأُ مِن قَوْمِ فِرْعَونَ أَتَذَرُ مُوسَى وَقَوْمَهُ لِيُفْسِدُواْ فِي الأَرْضِ وَيَذَرَكَ وَآلِهَتَكَ قَالَ سَنُقَتِّلُ أَبْنَاءهُمْ وَنَسْتَحْيِي نِسَاءهُمْ وَإِنَّا فَوْقَهُمْ قَاهِرُونَ ﴿127﴾
قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللّهِ وَاصْبِرُواْ إِنَّ الأَرْضَ لِلّهِ يُورِثُهَا مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ ﴿128﴾
قَالُواْ أُوذِينَا مِن قَبْلِ أَن تَأْتِينَا وَمِن بَعْدِ مَا جِئْتَنَا قَالَ عَسَى رَبُّكُمْ أَن يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الأَرْضِ فَيَنظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ ﴿129﴾
وَلَقَدْ أَخَذْنَا آلَ فِرْعَونَ بِالسِّنِينَ وَنَقْصٍ مِّن الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ ﴿130﴾
فَإِذَا جَاءتْهُمُ الْحَسَنَةُ قَالُواْ لَنَا هَذِهِ وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَطَّيَّرُواْ بِمُوسَى وَمَن مَّعَهُ أَلا إِنَّمَا طَائِرُهُمْ عِندَ اللّهُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ ﴿131﴾
وَقَالُواْ مَهْمَا تَأْتِنَا بِهِ مِن آيَةٍ لِّتَسْحَرَنَا بِهَا فَمَا نَحْنُ لَكَ بِمُؤْمِنِينَ ﴿132﴾
فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمُ الطُّوفَانَ وَالْجَرَادَ وَالْقُمَّلَ وَالضَّفَادِعَ وَالدَّمَ آيَاتٍ مُّفَصَّلاَتٍ فَاسْتَكْبَرُواْ وَكَانُواْ قَوْمًا مُّجْرِمِينَ ﴿133﴾
وَلَمَّا وَقَعَ عَلَيْهِمُ الرِّجْزُ قَالُواْ يَا مُوسَى ادْعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِندَكَ لَئِن كَشَفْتَ عَنَّا الرِّجْزَ لَنُؤْمِنَنَّ لَكَ وَلَنُرْسِلَنَّ مَعَكَ بَنِي إِسْرَآئِيلَ ﴿134﴾
فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُمُ الرِّجْزَ إِلَى أَجَلٍ هُم بَالِغُوهُ إِذَا هُمْ يَنكُثُونَ ﴿135﴾
فَانتَقَمْنَا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْنَاهُمْ فِي الْيَمِّ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا وَكَانُواْ عَنْهَا غَافِلِينَ ﴿136﴾
وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ كَانُواْ يُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ الْحُسْنَى عَلَى بَنِي إِسْرَآئِيلَ بِمَا صَبَرُواْ وَدَمَّرْنَا مَا كَانَ يَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَقَوْمُهُ وَمَا كَانُواْ يَعْرِشُونَ ﴿137﴾
وَجَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَآئِيلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْاْ عَلَى قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَى أَصْنَامٍ لَّهُمْ قَالُواْ يَا مُوسَى اجْعَل لَّنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ ﴿138﴾
إِنَّ هَؤُلاء مُتَبَّرٌ مَّا هُمْ فِيهِ وَبَاطِلٌ مَّا كَانُواْ يَعْمَلُونَ ﴿139﴾
قَالَ أَغَيْرَ اللّهِ أَبْغِيكُمْ إِلَهًا وَهُوَ فَضَّلَكُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ ﴿140﴾
وَإِذْ أَنجَيْنَاكُم مِّنْ آلِ فِرْعَونَ يَسُومُونَكُمْ سُوَءَ الْعَذَابِ يُقَتِّلُونَ أَبْنَاءكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءكُمْ وَفِي ذَلِكُم بَلاء مِّن رَّبِّكُمْ عَظِيمٌ ﴿141﴾
وَوَاعَدْنَا مُوسَى ثَلاَثِينَ لَيْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً وَقَالَ مُوسَى لأَخِيهِ هَارُونَ اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي وَأَصْلِحْ وَلاَ تَتَّبِعْ سَبِيلَ الْمُفْسِدِينَ ﴿142﴾
وَلَمَّا جَاء مُوسَى لِمِيقَاتِنَا وَكَلَّمَهُ رَبُّهُ قَالَ رَبِّ أَرِنِي أَنظُرْ إِلَيْكَ قَالَ لَن تَرَانِي وَلَكِنِ انظُرْ إِلَى الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَكَانَهُ فَسَوْفَ تَرَانِي فَلَمَّا تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكًّا وَخَرَّ موسَى صَعِقًا فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَكَ تُبْتُ إِلَيْكَ وَأَنَاْ أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ ﴿143﴾
قَالَ يَا مُوسَى إِنِّي اصْطَفَيْتُكَ عَلَى النَّاسِ بِرِسَالاَتِي وَبِكَلاَمِي فَخُذْ مَا آتَيْتُكَ وَكُن مِّنَ الشَّاكِرِينَ ﴿144﴾
وَكَتَبْنَا لَهُ فِي الأَلْوَاحِ مِن كُلِّ شَيْءٍ مَّوْعِظَةً وَتَفْصِيلاً لِّكُلِّ شَيْءٍ فَخُذْهَا بِقُوَّةٍ وَأْمُرْ قَوْمَكَ يَأْخُذُواْ بِأَحْسَنِهَا سَأُرِيكُمْ دَارَ الْفَاسِقِينَ ﴿145﴾
سَأَصْرِفُ عَنْ آيَاتِيَ الَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ فِي الأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَإِن يَرَوْاْ كُلَّ آيَةٍ لاَّ يُؤْمِنُواْ بِهَا وَإِن يَرَوْاْ سَبِيلَ الرُّشْدِ لاَ يَتَّخِذُوهُ سَبِيلاً وَإِن يَرَوْاْ سَبِيلَ الْغَيِّ يَتَّخِذُوهُ سَبِيلاً ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا وَكَانُواْ عَنْهَا غَافِلِينَ ﴿146﴾
وَالَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا وَلِقَاء الآخِرَةِ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ هَلْ يُجْزَوْنَ إِلاَّ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ ﴿147﴾
وَاتَّخَذَ قَوْمُ مُوسَى مِن بَعْدِهِ مِنْ حُلِيِّهِمْ عِجْلاً جَسَدًا لَّهُ خُوَارٌ أَلَمْ يَرَوْاْ أَنَّهُ لاَ يُكَلِّمُهُمْ وَلاَ يَهْدِيهِمْ سَبِيلاً اتَّخَذُوهُ وَكَانُواْ ظَالِمِينَ ﴿148﴾
وَلَمَّا سُقِطَ فَي أَيْدِيهِمْ وَرَأَوْاْ أَنَّهُمْ قَدْ ضَلُّواْ قَالُواْ لَئِن لَّمْ يَرْحَمْنَا رَبُّنَا وَيَغْفِرْ لَنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿149﴾
وَلَمَّا رَجَعَ مُوسَى إِلَى قَوْمِهِ غَضْبَانَ أَسِفًا قَالَ بِئْسَمَا خَلَفْتُمُونِي مِن بَعْدِيَ أَعَجِلْتُمْ أَمْرَ رَبِّكُمْ وَأَلْقَى الألْوَاحَ وَأَخَذَ بِرَأْسِ أَخِيهِ يَجُرُّهُ إِلَيْهِ قَالَ ابْنَ أُمَّ إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَكَادُواْ يَقْتُلُونَنِي فَلاَ تُشْمِتْ بِيَ الأعْدَاء وَلاَ تَجْعَلْنِي مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿150﴾
قَالَ رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلأَخِي وَأَدْخِلْنَا فِي رَحْمَتِكَ وَأَنتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ ﴿151﴾
إِنَّ الَّذِينَ اتَّخَذُواْ الْعِجْلَ سَيَنَالُهُمْ غَضَبٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَذِلَّةٌ فِي الْحَياةِ الدُّنْيَا وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُفْتَرِينَ ﴿152﴾
وَالَّذِينَ عَمِلُواْ السَّيِّئَاتِ ثُمَّ تَابُواْ مِن بَعْدِهَا وَآمَنُواْ إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿153﴾
وَلَمَّا سَكَتَ عَن مُّوسَى الْغَضَبُ أَخَذَ الأَلْوَاحَ وَفِي نُسْخَتِهَا هُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلَّذِينَ هُمْ لِرَبِّهِمْ يَرْهَبُونَ ﴿154﴾
وَاخْتَارَ مُوسَى قَوْمَهُ سَبْعِينَ رَجُلاً لِّمِيقَاتِنَا فَلَمَّا أَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ قَالَ رَبِّ لَوْ شِئْتَ أَهْلَكْتَهُم مِّن قَبْلُ وَإِيَّايَ أَتُهْلِكُنَا بِمَا فَعَلَ السُّفَهَاء مِنَّا إِنْ هِيَ إِلاَّ فِتْنَتُكَ تُضِلُّ بِهَا مَن تَشَاء وَتَهْدِي مَن تَشَاء أَنتَ وَلِيُّنَا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الْغَافِرِينَ ﴿155﴾
وَاكْتُبْ لَنَا فِي هَذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ إِنَّا هُدْنَا إِلَيْكَ قَالَ عَذَابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشَاء وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالَّذِينَ هُم بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَ ﴿156﴾
الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِندَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُم بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَآئِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلاَلَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُواْ بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُواْ النُّورَ الَّذِيَ أُنزِلَ مَعَهُ أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿157﴾
قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ فَآمِنُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ النَّبِيِّ الأُمِّيِّ الَّذِي يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَكَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ ﴿158﴾
وَمِن قَوْمِ مُوسَى أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ ﴿159﴾
وَقَطَّعْنَاهُمُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أَسْبَاطًا أُمَمًا وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِب بِّعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَّشْرَبَهُمْ وَظَلَّلْنَا عَلَيْهِمُ الْغَمَامَ وَأَنزَلْنَا عَلَيْهِمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى كُلُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِن كَانُواْ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿160﴾
وَإِذْ قِيلَ لَهُمُ اسْكُنُواْ هَذِهِ الْقَرْيَةَ وَكُلُواْ مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ وَقُولُواْ حِطَّةٌ وَادْخُلُواْ الْبَابَ سُجَّدًا نَّغْفِرْ لَكُمْ خَطِيئَاتِكُمْ سَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ ﴿161﴾
فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنْهُمْ قَوْلاً غَيْرَ الَّذِي قِيلَ لَهُمْ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِجْزًا مِّنَ السَّمَاء بِمَا كَانُواْ يَظْلِمُونَ ﴿162﴾
واَسْأَلْهُمْ عَنِ الْقَرْيَةِ الَّتِي كَانَتْ حَاضِرَةَ الْبَحْرِ إِذْ يَعْدُونَ فِي السَّبْتِ إِذْ تَأْتِيهِمْ حِيتَانُهُمْ يَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعاً وَيَوْمَ لاَ يَسْبِتُونَ لاَ تَأْتِيهِمْ كَذَلِكَ نَبْلُوهُم بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ ﴿163﴾
وَإِذَ قَالَتْ أُمَّةٌ مِّنْهُمْ لِمَ تَعِظُونَ قَوْمًا اللّهُ مُهْلِكُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا قَالُواْ مَعْذِرَةً إِلَى رَبِّكُمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ ﴿164﴾
فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِ أَنجَيْنَا الَّذِينَ يَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ وَأَخَذْنَا الَّذِينَ ظَلَمُواْ بِعَذَابٍ بَئِيسٍ بِمَا كَانُواْ يَفْسُقُونَ ﴿165﴾
فَلَمَّا عَتَوْاْ عَن مَّا نُهُواْ عَنْهُ قُلْنَا لَهُمْ كُونُواْ قِرَدَةً خَاسِئِينَ ﴿166﴾
وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَن يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذَابِ إِنَّ رَبَّكَ لَسَرِيعُ الْعِقَابِ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿167﴾
وَقَطَّعْنَاهُمْ فِي الأَرْضِ أُمَمًا مِّنْهُمُ الصَّالِحُونَ وَمِنْهُمْ دُونَ ذَلِكَ وَبَلَوْنَاهُمْ بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ ﴿168﴾
فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُواْ الْكِتَابَ يَأْخُذُونَ عَرَضَ هَذَا الأدْنَى وَيَقُولُونَ سَيُغْفَرُ لَنَا وَإِن يَأْتِهِمْ عَرَضٌ مُّثْلُهُ يَأْخُذُوهُ أَلَمْ يُؤْخَذْ عَلَيْهِم مِّيثَاقُ الْكِتَابِ أَن لاَّ يِقُولُواْ عَلَى اللّهِ إِلاَّ الْحَقَّ وَدَرَسُواْ مَا فِيهِ وَالدَّارُ الآخِرَةُ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ ﴿169﴾
وَالَّذِينَ يُمَسَّكُونَ بِالْكِتَابِ وَأَقَامُواْ الصَّلاَةَ إِنَّا لاَ نُضِيعُ أَجْرَ الْمُصْلِحِينَ ﴿170﴾
وَإِذ نَتَقْنَا الْجَبَلَ فَوْقَهُمْ كَأَنَّهُ ظُلَّةٌ وَظَنُّواْ أَنَّهُ وَاقِعٌ بِهِمْ خُذُواْ مَا آتَيْنَاكُم بِقُوَّةٍ وَاذْكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ﴿171﴾
وَإِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِن بَنِي آدَمَ مِن ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَى أَنفُسِهِمْ أَلَسْتَ بِرَبِّكُمْ قَالُواْ بَلَى شَهِدْنَا أَن تَقُولُواْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَذَا غَافِلِينَ ﴿172﴾
أَوْ تَقُولُواْ إِنَّمَا أَشْرَكَ آبَاؤُنَا مِن قَبْلُ وَكُنَّا ذُرِّيَّةً مِّن بَعْدِهِمْ أَفَتُهْلِكُنَا بِمَا فَعَلَ الْمُبْطِلُونَ ﴿173﴾
وَكَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ وَلَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ ﴿174﴾
وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِيَ آتَيْنَاهُ آيَاتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ ﴿175﴾
وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِن تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَث ذَّلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ ﴿176﴾
سَاء مَثَلاً الْقَوْمُ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا وَأَنفُسَهُمْ كَانُواْ يَظْلِمُونَ ﴿177﴾
مَن يَهْدِ اللّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِي وَمَن يُضْلِلْ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿178﴾
وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِّنَ الْجِنِّ وَالإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَّ يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لاَّ يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لاَّ يَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَئِكَ كَالأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ ﴿179﴾
وَلِلّهِ الأَسْمَاء الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُواْ الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَآئِهِ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ ﴿180﴾
وَمِمَّنْ خَلَقْنَا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ ﴿181﴾
وَالَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا سَنَسْتَدْرِجُهُم مِّنْ حَيْثُ لاَ يَعْلَمُونَ ﴿182﴾
وَأُمْلِي لَهُمْ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ ﴿183﴾
أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُواْ مَا بِصَاحِبِهِم مِّن جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلاَّ نَذِيرٌ مُّبِينٌ ﴿184﴾
أَوَلَمْ يَنظُرُواْ فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللّهُ مِن شَيْءٍ وَأَنْ عَسَى أَن يَكُونَ قَدِ اقْتَرَبَ أَجَلُهُمْ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ ﴿185﴾
مَن يُضْلِلِ اللّهُ فَلاَ هَادِيَ لَهُ وَيَذَرُهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ ﴿186﴾
يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ رَبِّي لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ ﴿187﴾
قُل لاَّ أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلاَ ضَرًّا إِلاَّ مَا شَاء اللّهُ وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَاْ إِلاَّ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿188﴾
هُوَ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِيَسْكُنَ إِلَيْهَا فَلَمَّا تَغَشَّاهَا حَمَلَتْ حَمْلاً خَفِيفًا فَمَرَّتْ بِهِ فَلَمَّا أَثْقَلَت دَّعَوَا اللّهَ رَبَّهُمَا لَئِنْ آتَيْتَنَا صَالِحاً لَّنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ ﴿189﴾
فَلَمَّا آتَاهُمَا صَالِحاً جَعَلاَ لَهُ شُرَكَاء فِيمَا آتَاهُمَا فَتَعَالَى اللّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿190﴾
أَيُشْرِكُونَ مَا لاَ يَخْلُقُ شَيْئاً وَهُمْ يُخْلَقُونَ ﴿191﴾
وَلاَ يَسْتَطِيعُونَ لَهُمْ نَصْرًا وَلاَ أَنفُسَهُمْ يَنصُرُونَ ﴿192﴾
وَإِن تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَى لاَ يَتَّبِعُوكُمْ سَوَاء عَلَيْكُمْ أَدَعَوْتُمُوهُمْ أَمْ أَنتُمْ صَامِتُونَ ﴿193﴾
إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ عِبَادٌ أَمْثَالُكُمْ فَادْعُوهُمْ فَلْيَسْتَجِيبُواْ لَكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ﴿194﴾
أَلَهُمْ أَرْجُلٌ يَمْشُونَ بِهَا أَمْ لَهُمْ أَيْدٍ يَبْطِشُونَ بِهَا أَمْ لَهُمْ أَعْيُنٌ يُبْصِرُونَ بِهَا أَمْ لَهُمْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا قُلِ ادْعُواْ شُرَكَاءكُمْ ثُمَّ كِيدُونِ فَلاَ تُنظِرُونِ ﴿195﴾
إِنَّ وَلِيِّيَ اللّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتَابَ وَهُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ ﴿196﴾
وَالَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِهِ لاَ يَسْتَطِيعُونَ نَصْرَكُمْ وَلآ أَنفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ ﴿197﴾
وَإِن تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَى لاَ يَسْمَعُواْ وَتَرَاهُمْ يَنظُرُونَ إِلَيْكَ وَهُمْ لاَ يُبْصِرُونَ ﴿198﴾
خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ ﴿199﴾
وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿200﴾
إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَواْ إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّيْطَانِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ ﴿201﴾
وَإِخْوَانُهُمْ يَمُدُّونَهُمْ فِي الْغَيِّ ثُمَّ لاَ يُقْصِرُونَ ﴿202﴾
وَإِذَا لَمْ تَأْتِهِم بِآيَةٍ قَالُواْ لَوْلاَ اجْتَبَيْتَهَا قُلْ إِنَّمَا أَتَّبِعُ مَا يِوحَى إِلَيَّ مِن رَّبِّي هَذَا بَصَآئِرُ مِن رَّبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿203﴾
وَإِذَا قُرِىءَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ﴿204﴾
وَاذْكُر رَّبَّكَ فِي نَفْسِكَ تَضَرُّعاً وَخِيفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَالآصَالِ وَلاَ تَكُن مِّنَ الْغَافِلِينَ ﴿205﴾
إِنَّ الَّذِينَ عِندَ رَبِّكَ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَيُسَبِّحُونَهُ وَلَهُ يَسْجُدُونَ ﴿206﴾
a
فارسی :
به نام خداوند رحمتگر مهربان
﴿1﴾ الف لام ميم صاد
﴿2﴾ كتابی است كه به سوی تو فرو فرستاده شده است پس نبايد در سينه تو از ناحيه آن تنگی باشد تا به وسيله آن هشدار دهی و برای مؤمنان پندی باشد
﴿3﴾ آنچه را از جانب پروردگارتان به سوی شما فرو فرستاده شده است پيروی كنيد و جز او از معبودان [ديگر] پيروی مكنيد چه اندك پند میگيريد
﴿4﴾ و چه بسيار شهرها كه [مردم] آن را به هلاكت رسانيديم و در حالی كه به خواب شبانگاهی رفته يا نيمروز غنوده بودند عذاب ما به آنها رسيد
﴿5﴾ و هنگامی كه عذاب ما بر آنان آمد سخنشان جز اين نبود كه گفتند راستی كه ما ستمكار بوديم
﴿6﴾ پس قطعا از كسانی كه [پيامبران] به سوی آنان فرستاده شدهاند خواهيم پرسيد و قطعا از [خود] فرستادگان [نيز] خواهيم پرسيد
﴿7﴾ و از روی دانش به آنان گزارش خواهيم داد و ما [از احوال آنان] غايب نبودهايم
﴿8﴾ و در آن روز سنجش [اعمال] درست است پس هر كس ميزانهای [عمل] او گران باشد آنان خود رستگارانند
﴿9﴾ و هر كس ميزانهای [عمل] او سبك باشد پس آنانند كه به خود زيان زدهاند چرا كه به آيات ما ستم كردهاند
﴿10﴾ و قطعا شما را در زمين قدرت عمل داديم و برای شما در آن وسايل معيشت نهاديم [اما] چه كم سپاسگزاری میكنيد
﴿11﴾ و در حقيقتشما را خلق كرديم سپس به صورتگری شما پرداختيم آنگاه به فرشتگان گفتيم برای آدم سجده كنيد پس [همه] سجده كردند جز ابليس كه از سجدهكنندگان نبود
﴿12﴾ فرمود چون تو را به سجده امر كردم چه چيز تو را باز داشت از اينكه سجده كنی گفت من از او بهترم مرا از آتشی آفريدی و او را از گل آفريدی
﴿13﴾ فرمود از آن [مقام] فرو شو تو را نرسد كه در آن [جايگاه] تكبر نمايی پس بيرون شو كه تو از خوارشدگانی
﴿14﴾ گفت مرا تا روزی كه [مردم] برانگيخته خواهند شد مهلت ده
﴿15﴾ فرمود تو از مهلتيافتگانی
﴿16﴾ گفت پس به سبب آنكه مرا به بيراهه افكندی من هم برای [فريفتن] آنان حتما بر سر راه راست تو خواهم نشست
﴿17﴾ آنگاه از پيش رو و از پشتسرشان و از طرف راست و از طرف چپشان بر آنها میتازم و بيشترشان را شكرگزار نخواهی يافت
﴿18﴾ فرمود نكوهيده و رانده از آن [مقام] بيرون شو كه قطعا هر كه از آنان از تو پيروی كند جهنم را از همه شما پر خواهم كرد
﴿19﴾ و ای آدم تو با جفتخويش در آن باغ سكونت گير و از هر جا كه خواهيد بخوريد و[لی] به اين درخت نزديك مشويد كه از ستمكاران خواهيد شد
﴿20﴾ پس شيطان آن دو را وسوسه كرد تا آنچه را از عورتهايشان برايشان پوشيده مانده بود برای آنان نمايان گرداند و گفت پروردگارتان شما را از اين درخت منع نكرد جز [برای] آنكه [مبادا] دو فرشته گرديد يا از [زمره] جاودانان شويد
﴿21﴾ و برای آن دو سوگند ياد كرد كه من قطعا از خيرخواهان شما هستم
﴿22﴾ پس آن دو را با فريب به سقوط كشانيد پس چون آن دو از [ميوه] آن درخت [ممنوع] چشيدند برهنگیهايشان بر آنان آشكار شد و به چسبانيدن برگ[های درختان] بهشت بر خود آغاز كردند و پروردگارشان بر آن دو بانگ بر زد مگر شما را از اين درخت منع نكردم و به شما نگفتم كه در حقيقتشيطان برای شما دشمنی آشكار است
﴿23﴾ گفتند پروردگارا ما بر خويشتن ستم كرديم و اگر بر ما نبخشايی و به ما رحم نكنی مسلما از زيانكاران خواهيم بود
﴿24﴾ فرمود فرود آييد كه بعضی از شما دشمن بعضی [ديگر]يد و برای شما در زمين تا هنگامی [معين] قرارگاه و برخورداری است
﴿25﴾ فرمود در آن زندگی میكنيد و در آن میميريد و از آن برانگيخته خواهيد شد
﴿26﴾ ای فرزندان آدم در حقيقت ما برای شما لباسی فرو فرستاديم كه عورتهای شما را پوشيده میدارد و [برای شما] زينتی است و[لی] بهترين جامه [لباس] تقوا است اين از نشانههای [قدرت] خداست باشد كه متذكر شوند
﴿27﴾ ای فرزندان آدم زنهار تا شيطان شما را به فتنه نيندازد چنانكه پدر و مادر شما را از بهشت بيرون راند و لباسشان را از ايشان بركند تا عورتهايشان را بر آنان نمايان كند در حقيقت او و قبيلهاش شما را از آنجا كه آنها را نمیبينيد میبينند ما شياطين را دوستان كسانی قرار داديم كه ايمان نمیآورند
﴿28﴾ و چون كار زشتی كنند میگويند پدران خود را بر آن يافتيم و خدا ما را بدان فرمان داده است بگو قطعا خدا به كار زشت فرمان نمیدهد آيا چيزی را كه نمیدانيد به خدا نسبت میدهيد
﴿29﴾ بگو پروردگارم به دادگری فرمان داده است و [اينكه] در هر مسجدی روی خود را مستقيم [به سوی قبله] كنيد و در حالی كه دين خود را برای او خالص گردانيدهايد وی را بخوانيد همان گونه كه شما را پديد آورد [به سوی او] برمیگرديد
﴿30﴾ [در حالی كه] گروهی را هدايت نموده و گروهی گمراهی بر آنان ثابتشده است زيرا آنان شياطين را به جای خدا دوستان [خود] گرفتهاند و میپندارند كه راهيافتگانند
﴿31﴾ ای فرزندان آدم جامه خود را در هر نمازی برگيريد و بخوريد و بياشاميد و[لی] زيادهروی مكنيد كه او اسرافكاران را دوست نمیدارد
﴿32﴾ [ای پيامبر] بگو زيورهايی را كه خدا برای بندگانش پديد آورده و [نيز ] روزيهای پاكيزه را چه كسی حرام گردانيده بگو اين [نعمتها] در زندگی دنيا برای كسانی است كه ايمان آوردهاند و روز قيامت [نيز] خاص آنان میباشد اين گونه آيات [خود] را برای گروهی كه میدانند به روشنی بيان میكنيم
﴿33﴾ بگو پروردگار من فقط زشتكاريها را چه آشكارش [باشد] و چه پنهان و گناه و ستم ناحق را حرام گردانيده است و [نيز] اينكه چيزی را شريك خدا سازيد كه دليلی بر [حقانيت] آن نازل نكرده و اينكه چيزی را كه نمیدانيد به خدا نسبت دهيد
﴿34﴾ و برای هر امتی اجلی است پس چون اجلشان فرا رسد نه [میتوانند] ساعتی آن را پس اندازند و نه پيش
﴿35﴾ ای فرزندان آدم چون پيامبرانی از خودتان برای شما بيايند و آيات مرا بر شما بخوانند پس هر كس به پرهيزگاری و صلاح گرايد نه بيمی بر آنان خواهد بود و نه اندوهگين می شوند
﴿36﴾ و كسانی كه آيات ما را دروغ انگاشتند و از [پذيرش] آنها تكبر ورزيدند آنان همدم آتشند [و] در آن جاودانند
﴿37﴾ پس كيستستمكارتر از آن كس كه بر خدا دروغ بندد يا آيات او را تكذيب كند اينان كسانی هستند كه نصيبشان از آنچه مقرر شده به ايشان خواهد رسيد تا آنگاه كه فرشتگان ما به سراغشان بيايند كه جانشان بستانند میگويند آنچه غير از خدا میخوانديد كجاست میگويند از [چشم] ما ناپديد شدند و عليه خود گواهی میدهند كه آنان كافر بودند
﴿38﴾ میفرمايد در ميان امتهايی از جن و انس كه پيش از شما بودهاند داخل آتش شويد هر بار كه امتی [در آتش] درآيد همكيشان خود را لعنت كند تا وقتی كه همگی در آن به هم پيوندند [آنگاه] پيروانشان در باره پيشوايانشان میگويند پروردگارا اينان ما را گمراه كردند پس دو برابر عذاب آتش به آنان بده [خدا] میفرمايد برای هر كدام [عذاب] دو چندان است ولی شما نمیدانيد
﴿39﴾ و پيشوايانشان به پيروانشان میگويند شما را بر ما امتيازی نيست پس به سزای آنچه به دست میآورديد عذاب را بچشيد
﴿40﴾ در حقيقت كسانی كه آيات ما را دروغ شمردند و از [پذيرفتن] آنها تكبر ورزيدند درهای آسمان را برايشان نمیگشايند و در بهشت درنمیآيند مگر آنكه شتر در سوراخ سوزن داخل شود و بدينسان بزهكاران را كيفر میدهيم
﴿41﴾ برای آنان از جهنم بستری و از بالايشان پوششهاست و اين گونه بيدادگران را سزا میدهيم
﴿42﴾ و كسانی كه ايمان آورده و كارهای شايسته كردهاند هيچ كسی را جز به قدر توانش تكليف نمیكنيم آنان همدم بهشتند [كه] در آن جاودانند
﴿43﴾ و هر گونه كينهای را از سينههايشان میزداييم از زير [قصرهای]شان نهرها جاری است و میگويند ستايش خدايی را كه ما را بدين [راه] هدايت نمود و اگر خدا ما را رهبری نمیكرد ما خود هدايت نمیيافتيم در حقيقت فرستادگان پروردگار ما حق را آوردند و به آنان ندا داده میشود كه اين همان بهشتی است كه آن را به [پاداش] آنچه انجام میداديد ميراث يافتهايد
﴿44﴾ و بهشتيان دوزخيان را آواز میدهند كه ما آنچه را پروردگارمان به ما وعده داده بود رستيافتيم آيا شما [نيز] آنچه را پروردگارتان وعده كرده بود راست و درستيافتيد میگويند آری پس آوازدهندهای ميان آنان آواز درمیدهد كه لعنتخدا بر ستمكاران باد
﴿45﴾ همانان كه [مردم را] از راه خدا باز میدارند و آن را كج میخواهند و آنها آخرت را منكرند
﴿46﴾ و ميان آن دو [گروه] حايلی است و بر اعراف مردانی هستند كه هر يك [از آن دو دسته] را از سيمايشان میشناسند و بهشتيان را كه هنوز وارد آن نشده و[لی] [بدان] اميد دارند آواز میدهند كه سلام بر شما
﴿47﴾ و چون چشمانشان به سوی دوزخيان گردانيده شود میگويند پروردگارا ما را در زمره گروه ستمكاران قرار مده
﴿48﴾ و اهل ا عراف مردانی را كه آنان را از سيمايشان میشناسند ندا می دهند [و] میگويند جمعيتشما و آن [همه] گردنكشی كه میكرديد به حال شما سودی نداشت
﴿49﴾ آيا اينان همان كسان نبودند كه سوگند ياد میكرديد كه خدا آنان را به رحمتی نخواهد رسانيد [اينك] به بهشت درآييد نه بيمی بر شماست و نه اندوهگين میشويد
﴿50﴾ و دوزخيان بهشتيان را آواز میدهند كه از آن آب يا از آنچه خدا روزی شما كرده بر ما فرو ريزيد میگويند خدا آنها را بر كافران حرام كرده است
﴿51﴾ همانان كه دين خود را سرگرمی و بازی پنداشتند و زندگی دنيا مغرورشان كرد پس همان گونه كه آنان ديدار امروز خود را از ياد بردند و آيات ما را انكار میكردند ما [هم] امروز آنان را از ياد میبريم
﴿52﴾ و در حقيقت ما برای آنان كتابی آورديم كه آن را از روی دانش روشن و شيوايش ساختهايم و برای گروهی كه ايمان میآورند هدايت و رحمتی است
﴿53﴾ آيا [آنان] جز در انتظار تاويل آنند روزی كه تاويلش فرا رسد كسانی كه آن را پيش از آن به فراموشی سپردهاند میگويند حقا فرستادگان پروردگار ما حق را آوردند پس آيا [امروز] ما را شفاعتگرانی هست كه برای ما شفاعت كنند يا [ممكن است به دنيا] بازگردانيده شويم تا غير از آنچه انجام میداديم انجام دهيم به راستی كه [آنان] به خويشتن زيان زدند و آنچه را به دروغ میساختند از كف دادند
﴿54﴾ در حقيقت پروردگار شما آن خدايی است كه آسمانها و زمين را در شش روز آفريد سپس بر عرش [جهانداری] استيلا يافت روز را به شب كه شتابان آن را می طلبد میپوشاند و [نيز] خورشيد و ماه و ستارگان را كه به فرمان او رام شدهاند [پديد آورد] آگاه باش كه [عالم] خلق و امر از آن اوست فرخنده خدايی است پروردگار جهانيان
﴿55﴾ پروردگار خود را به زاری و نهانی بخوانيد كه او از حدگذرندگان را دوست نمیدارد
﴿56﴾ و در زمين پس از اصلاح آن فساد مكنيد و با بيم و اميد او را بخوانيد كه رحمتخدا به نيكوكاران نزديك است
﴿57﴾ و اوست كه بادها را پيشاپيش [باران] رحمتش مژدهرسان میفرستد تا آن گاه كه ابرهای گرانبار را بردارند آن را به سوی سرزمينی مرده برانيم و از آن باران فرود آوريم و از هر گونه ميوهای [از خاك] برآوريم بدينسان مردگان را [نيز از قبرها] خارج میسازيم باشد كه شما متذكر شويد
﴿58﴾ و زمين پاك [و آماده] گياهش به اذن پروردگارش برمیآيد و آن [زمينی] كه ناپاك [و نامناسب] است [گياهش] جز اندك و بیفايده برنمیآيد اين گونه آيات [خود] را برای گروهی كه شكر میگزارند گونهگون بيان میكنيم
﴿59﴾ همانا نوح را به سوی قومش فرستاديم پس گفت ای قوم من خدا را بپرستيد كه برای شما معبودی جز او نيست من از عذاب روزی سترگ بر شما بيمناكم
﴿60﴾ سران قومش گفتند واقعا ما تو را در گمراهی آشكاری میبينيم
﴿61﴾ گفت ای قوم من هيچ گونه گمراهی در من نيست بلكه من فرستادهای از جانب پروردگار جهانيانم
﴿62﴾ پيامهای پروردگارم را به شما میرسانم و اندرزتان میدهم و چيزهايی از خدا میدانم كه [شما] نمیدانيد
﴿63﴾ آيا تعجب كرديد كه بر مردی از خودتان پندی از جانب پروردگارتان برای شما آمده تا شما را بيم دهد و تا شما پرهيزگاری كنيد و باشد كه مورد رحمت قرار گيريد
﴿64﴾ پس او را تكذيب كردند و ما او و كسانی را كه با وی در كشتی بودند نجات داديم و كسانی را كه آيات ما را دروغ پنداشتند غرق كرديم زيرا آنان گروهی كور[دل] بودند
﴿65﴾ و به سوی عاد برادرشان هود را [فرستاديم] گفت ای قوم من خدا را بپرستيد كه برای شما معبودی جز او نيست پس آيا پرهيزگاری نمیكنيد
﴿66﴾ سران قومش كه كافر بودند گفتند در حقيقت ما تو را در [نوعی] سفاهت میبينيم و جدا تو را از دروغگويان میپنداريم
﴿67﴾ گفت ای قوم من در من سفاهتی نيست ولی من فرستادهای از جانب پروردگار جهانيانم
﴿68﴾ پيامهای پروردگارم را به شما میرسانم و برای شما خير خواهی امينم
﴿69﴾ آيا تعجب كرديد كه بر مردی از خودتان پندی از جانب پروردگارتان برای شما آمده تا شما را هشدار دهد و به خاطر آوريد زمانی را كه [خداوند] شما را پس از قوم نوح جانشينان [آنان] قرار داد و در خلقت بر قوت شما افزود پس نعمتهای خدا را به ياد آوريد باشد كه رستگار شويد
﴿70﴾ گفتند آيا به سوی ما آمدهای كه تنها خدا را بپرستيم و آنچه را كه پدرانمان می پرستيدند رها كنيم اگر راست میگويی آنچه را به ما وعده میدهی برای ما بياور
﴿71﴾ گفت راستی كه عذاب و خشمی [سخت] از پروردگارتان بر شما مقرر گرديده است آيا در باره نامهايی كه خود و پدرانتان [برای بتها] نامگذاری كردهايد و خدا بر [حقانيت] آنها برهانی فرو نفرستاده با من مجادله میكنيد پس منتظر باشيد كه من [هم] با شما از منتظرانم
﴿72﴾ پس او و كسانی را كه با او بودند به رحمتی از خود رهانيديم و كسانی را كه آيات ما را دروغ شمردند و مؤمن نبودند ريشهكن كرديم
﴿73﴾ و به سوی [قوم] ثمود صالح برادرشان را [فرستاديم] گفت ای قوم من خدا را بپرستيد برای شما معبودی جز او نيست در حقيقت برای شما از جانب پروردگارتان دليلی آشكار آمده است اين مادهشتر خدا برای شماست كه پديدهای شگرف است پس آن را بگذاريد تا در زمين خدا بخورد و گزندی به او نرسانيد تا [مبادا] شما را عذابی دردناك فرو گيرد
﴿74﴾ و به ياد آوريد هنگامی را كه شما را پس از [قوم] عاد جانشينان [آنان] گردانيد و در زمين به شما جای [مناسب] داد در دشتهای آن [برای خود] كاخهايی اختيار می كرديد و از كوهها خانههايی [زمستانی] میتراشيديد پس نعمتهای خدا را به ياد آوريد و در زمين سر به فساد برمداريد
﴿75﴾ سران قوم او كه استكبار میورزيدند به مستضعفانی كه ايمان آورده بودند گفتند آيا میدانيد كه صالح از طرف پروردگارش فرستاده شده است گفتند بیترديد ما به آنچه وی بدان سالتيافته است مؤمنيم
﴿76﴾ كسانی كه استكبار میورزيدند گفتند ما به آنچه شما بدان ايمان آوردهايد كافريم
﴿77﴾ پس آن مادهشتر را پی كردند و از فرمان پروردگار خود سرپيچيدند و گفتند ای صالح اگر از پيامبرانی آنچه را به ما وعده میدهی برای ما بياور
﴿78﴾ آنگاه زمينلرزه آنان را فرو گرفت و در خانه هايشان از پا درآمدند
﴿79﴾ پس [صالح] از ايشان روی برتافت و گفت ای قوم من به راستی من پيام پروردگارم را به شما رساندم و خير شما را خواستم ولی شما [خيرخواهان و نصيحتگران] را دوست نمیداريد
﴿80﴾ و لوط را [فرستاديم] هنگامی كه به قوم خود گفت آيا آن كار زشت[ی] را مرتكب میشويد كه هيچ كس از جهانيان در آن بر شما پيشی نگرفته است
﴿81﴾ شما از روی شهوت به جای زنان با مردان درمیآميزيد آری شما گروهی تجاوزكاريد
﴿82﴾ ولی پاسخ قومش جز اين نبود كه گفتند آنان را از شهرتان بيرون كنيد زيرا آنان كسانیاند كه به پاكی تظاهر میكنند
﴿83﴾ پس او و خانوادهاش را غير از زنش كه از زمره باقيماندگان [در خاكستر مواد گوگردی] بود نجات داديم
﴿84﴾ و بر سر آنان بارشی [از مواد گوگردی] بارانيديم پس ببين فرجام گنهكاران چسان بود
﴿85﴾ و به سوی [مردم] مدين برادرشان شعيب را [فرستاديم] گفت ای قوم من خدا را بپرستيد كه برای شما هيچ معبودی جز او نيست در حقيقتشما را از جانب پروردگارتان برهانی روشن آمده است پس پيمانه و ترازو را تمام نهيد و اموال مردم را كم مدهيد و در زمين پس از اصلاح آن فساد مكنيد اين [رهنمودها] اگر مؤمنيد برای شما بهتر است
﴿86﴾ و بر سر هر راهی منشينيد كه [مردم را] بترسانيد و كسی را كه ايمان به خدا آورده از راه خدا باز داريد و راه او را كج بخواهيد و به ياد آوريد هنگامی را كه اندك بوديد پس شما را بسيار گردانيد و بنگريد كه فرجام فسادكاران چگونه بوده است
﴿87﴾ و اگر گروهی از شما به آنچه من بدان فرستاده شدهام ايمان آورده و گروه ديگر ايمان نياوردهاند صبر كنيد تا خدا ميان ما داوری كند [كه] او بهترين داوران است
﴿88﴾ سران قومش كه تكبر میورزيدند گفتند ای شعيب يا تو و كسانی را كه با تو ايمان آوردهاند از شهر خودمان بيرون خواهيم كرد يا به كيش ما برگرديد گفت آيا هر چند كراهت داشته باشيم
﴿89﴾ اگر بعد از آنكه خدا ما را از آن نجات بخشيده [باز] به كيش شما برگرديم در حقيقت به خدا دروغ بستهايم و ما را سزاوار نيست كه به آن بازگرديم مگر آنكه خدا پروردگار ما بخواهد [كه] پروردگار ما از نظر دانش بر هر چيزی احاطه دارد بر خدا توكل كردهايم بار پروردگارا ميان ما و قوم ما به حق داوری كن كه تو بهترين داورانی
﴿90﴾ و سران قومش كه كافر بودند گفتند اگر از شعيب پيروی كنيد در اين صورت قطعا زيانكاريد
﴿91﴾ پس زمينلرزه آنان را فرو گرفت و در خانههايشان از پا درآمدند
﴿92﴾ كسانی كه شعيب را تكذيب كرده بودند گويی خود در آن [ديار] سكونت نداشتند كسانی كه شعيب را تكذيب كرده بودند خود همان زيانكاران بودند
﴿93﴾ پس [شعيب] از ايشان روی برتافت و گفت ای قوم من به راستی كه پيامهای پروردگارم را به شما رسانيدم و پندتان دادم ديگر چگونه بر گروهی كه كافرند دريغ بخورم
﴿94﴾ و در هيچ شهری پيامبری نفرستاديم مگر آنكه مردمش را به سختی و رنج دچار كرديم تا مگر به زاری درآيند
﴿95﴾ آنگاه به جای بدی [=بلا] نيكی [=نعمت] قرار داديم تا انبوه شدند و گفتند پدران ما را [هم مسلما به حكم طبيعت] رنج و راحت میرسيده است پس در حالی كه بی خبر بودند بناگاه [گريبان] آنان را گرفتيم
﴿96﴾ و اگر مردم شهرها ايمان آورده و به تقوا گراييده بودند قطعا بركاتی از آسمان و زمين برايشان میگشوديم ولی تكذيب كردند پس به [كيفر] دستاوردشان [گريبان] آنان را گرفتيم
﴿97﴾ آيا ساكنان شهرها ايمن شدهاند از اينكه عذاب ما شامگاهان در حالی كه به خواب فرو رفتهاند به آنان برسد
﴿98﴾ و آيا ساكنان شهرها ايمن شدهاند از اينكه عذاب ما نيمروز در حالی كه به بازی سرگرمند به ايشان دررسد
﴿99﴾ آيا از مكر خدا خود را ايمن دانستند [با آنكه] جز مردم زيانكار [كسی] خود را از مكر خدا ايمن نمیداند
﴿100﴾ مگر برای كسانی كه زمين را پس از ساكنان [پيشين] آن به ارث میبرند باز ننموده است كه اگر میخواستيم آنان را به [كيفر] گناهانشان میرسانديم و بر دلهايشان مهر مینهاديم تا ديگر نشنوند
﴿101﴾ اين شهرهاست كه برخی از خبرهای آن را بر تو حكايت میكنيم در حقيقت پيامبرانشان دلايل روشن برايشان آوردند اما آنان به آنچه قبلا تكذيب كرده بودند [باز] ايمان نمیآوردند اين گونه خدا بر دلهای كافران مهر مینهد
﴿102﴾ و در بيشتر آنان عهدی [استوار] نيافتيم و بيشترشان را جدا نافرمان يافتيم
﴿103﴾ آنگاه بعد از آنان موسی را با آيات خود به سوی فرعون و سران قومش فرستاديم ولی آنها به آن [آيات] كفر ورزيدند پس ببين فرجام مفسدان چگونه بود
﴿104﴾ و موسی گفت ای فرعون بیترديد من پيامبری از سوی پروردگار جهانيانم
﴿105﴾ شايسته است كه بر خدا جز [سخن] حق نگويم من در حقيقت دليلی روشن از سوی پروردگارتان برای شما آوردهام پس فرزندان اسرائيل را همراه من بفرست
﴿106﴾ [فرعون] گفت اگر معجزهای آوردهای پس اگر راست میگويی آن را ارائه بده
﴿107﴾ پس [موسی] عصايش را افكند و بناگاه اژدهايی آشكار شد
﴿108﴾ و دستخود را [از گريبان] بيرون كشيد و ناگهان برای تماشاگران سپيد [و درخشنده] بود
﴿109﴾ سران قوم فرعون گفتند بیشك اين [مرد] ساحری داناست
﴿110﴾ میخواهد شما را از سرزمينتان بيرون كند پس چه دستور میدهيد
﴿111﴾ گفتند او و برادرش را بازداشت كن و گردآورندگانی را به شهرها بفرست
﴿112﴾ تا هر ساحر دانايی را نزد تو آرند
﴿113﴾ و ساحران نزد فرعون آمدند [و] گفتند [آيا] اگر ما پيروز شويم برای ما پاداشی خواهد بود
﴿114﴾ گفت آری و مسلما شما از مقربان [دربار من] خواهيد بود
﴿115﴾ گفتند ای موسی آيا تو میافكنی و يا اينكه ما میافكنيم
﴿116﴾ گفتشما بيفكنيد و چون افكندند ديدگان مردم را افسون كردند و آنان را به ترس انداختند و سحری بزرگ در ميان آوردند
﴿117﴾ و به موسی وحی كرديم كه عصايت را بينداز پس [انداخت و اژدها شد] و ناگهان آنچه را به دروغ ساخته بودند فرو بلعيد
﴿118﴾ پس حقيقت آشكار گرديد و كارهايی كه میكردند باطل شد
﴿119﴾ و در آنجا مغلوب و خوار گرديدند
﴿120﴾ و ساحران به سجده درافتادند
﴿121﴾ [و] گفتند به پروردگار جهانيان ايمان آورديم
﴿122﴾ پروردگار موسی و هارون
﴿123﴾ فرعون گفت آيا پيش از آنكه به شما رخصت دهم به او ايمان آورديد قطعا اين نيرنگی است كه در شهر به راه انداختهايد تا مردمش را از آن بيرون كنيد پس به زودی خواهيد دانست
﴿124﴾ دستها و پاهايتان را يكی از چپ و يكی از راست خواهم بريد سپس همه شما را به دار خواهم آويخت
﴿125﴾ گفتند ما به سوی پروردگارمان بازخواهيم گشت
﴿126﴾ و تو جز برای اين ما را به كيفر نمیرسانی كه ما به معجزات پروردگارمان وقتی برای ما آمد ايمان آورديم پروردگارا بر ما شكيبايی فرو ريز و ما را مسلمان بميران
﴿127﴾ و سران قوم فرعون گفتند آيا موسی و قومش را رها میكنی تا در اين سرزمين فساد كنند و [موسی] تو و خدايانت را رها كند [فرعون] گفت بزودی پسرانشان را میكشيم و زنانشان را زنده نگاه میداريم و ما بر آنان مسلطيم
﴿128﴾ موسی به قوم خود گفت از خدا ياری جوييد و پايداری ورزيد كه زمين از آن خداست آن را به هر كس از بندگانش كه بخواهد میدهد و فرجام [نيك] برای پرهيزگاران است
﴿129﴾ [قوم موسی] گفتند پيش از آنكه تو نزد ما بيايی و [حتی] بعد از آنكه به سوی ما آمدی مورد آزار قرار گرفتيم گفت اميد است كه پروردگارتان دشمن شما را هلاك كند و شما را روی زمين جانشين [آنان] سازد آنگاه بنگرد تا چگونه عمل میكنيد
﴿130﴾ و در حقيقت ما فرعونيان را به خشكسالی و كمبود محصولات دچار كرديم باشد كه عبرت گيرند
﴿131﴾ پس هنگامی كه نيكی [و نعمت] به آنان روی میآورد میگفتند اين برای [شايستگی] خود ماست و چون گزندی به آنان میرسيد به موسی و همراهانش شگون بد میزدند آگاه باشيد كه [سرچشمه] بدشگونی آنان تنها نزد خداست [كه آنان را به بدی اعمالشان كيفر میدهد] ليكن بيشترشان نمیدانستند
﴿132﴾ و گفتند هر گونه پديده شگرفی كه به وسيله آن ما را افسون كنی برای ما بياوری ما به تو ايمان آورنده نيستيم
﴿133﴾ پس بر آنان طوفان و ملخ و كنه ريز و غوكها و خون را به صورت نشانههايی آشكار فرستاديم و باز سركشی كردند و گروهی بدكار بودند
﴿134﴾ و هنگامی كه عذاب بر آنان فرود آمد گفتند ای موسی پروردگارت را به عهدی كه نزد تو دارد برای ما بخوان اگر اين عذاب را از ما برطرف كنی حتما به تو ايمان خواهيم آورد و بنیاسرائيل را قطعا با تو روانه خواهيم ساخت
﴿135﴾ و چون عذاب را تا سررسيدی كه آنان بدان رسيدند از آنها برداشتيم باز هم پيمانشكنی كردند
﴿136﴾ سرانجام از آنان انتقام گرفتيم و در دريا غرقشان ساختيم چرا كه آيات ما را تكذيب كردند و از آنها غافل بودند
﴿137﴾ و به آن گروهی كه پيوسته تضعيف میشدند [بخشهای] باختر و خاوری سرزمين [فلسطين] را كه در آن بركت قرار داده بوديم به ميراث عطا كرديم و به پاس آنكه صبر كردند وعده نيكوی پروردگارت به فرزندان اسرائيل تحقق يافت و آنچه را كه فرعون و قومش ساخته و افراشته بودند ويران كرديم
﴿138﴾ و فرزندان اسرائيل را از دريا گذرانديم تا به قومی رسيدند كه بر [پرستش] بتهای خويش همت میگماشتند گفتند ای موسی همان گونه كه برای آنان خدايانی است برای ما [نيز] خدايی قرار ده گفت راستی شما نادانی میكنيد
﴿139﴾ در حقيقت آنچه ايشان در آنند نابود [و زايل] و آنچه انجام میدادند باطل است
﴿140﴾ گفت آيا غير از خدا معبودی برای شما بجويم با اينكه او شما را بر جهانيان برتری داده است
﴿141﴾ و [ياد كن] هنگامی را كه شما را از فرعونيان نجات داديم كه شما را سختشكنجه میكردند پسرانتان را میكشتند و زنانتان را زنده باقی میگذاشتند و در اين برای شما آزمايش بزرگی از جانب پروردگارتان بود
﴿142﴾ و با موسی سی شب وعده گذاشتيم و آن را با ده شب ديگر تمام كرديم تا آنكه وقت معين پروردگارش در چهل شب به سر آمد و موسی [هنگام رفتن به كوه طور] به برادرش هارون گفت در ميان قوم من جانشينم باش و [كار آنان را] اصلاح كن و راه فسادگران را پيروی مكن
﴿143﴾ و چون موسی به ميعاد ما آمد و پروردگارش با او سخن گفت عرض كرد پروردگارا خود را به من بنمای تا بر تو بنگرم فرمود هرگز مرا نخواهی ديد ليكن به كوه بنگر پس اگر بر جای خود قرار گرفت به زودی مرا خواهی ديد پس چون پروردگارش به كوه جلوه نمود آن را ريز ريز ساخت و موسی بيهوش بر زمين افتاد و چون به خود آمد گفت تو منزهی به درگاهت توبه كردم و من نخستين مؤمنانم
﴿144﴾ فرمود ای موسی تو را با رسالتها و با سخن گفتنم [با تو] بر مردم [روزگار] برگزيدم پس آنچه را به تو دادم بگير و از سپاسگزاران باش
﴿145﴾ و در الواح [تورات] برای او در هر موردی پندی و برای هر چيزی تفصيلی نگاشتيم پس [فرموديم] آن را به جد و جهد بگير و قوم خود را وادار كن كه بهترين آن را فرا گيرند به زودی سرای نافرمانان را به شما مینمايانم
﴿146﴾ به زودی كسانی را كه در زمين بناحق تكبر میورزند از آياتم رويگردان سازم [به طوری كه] اگر هر نشانهای را [از قدرت من] بنگرند بدان ايمان نياورند و اگر راه صواب را ببينند آن را برنگزينند و اگر راه گمراهی را ببينند آن را راه خود قرار دهند اين بدان سبب است كه آنان آيات ما را دروغ انگاشته و غفلت ورزيدند
﴿147﴾ و كسانی كه آيات ما و ديدار آخرت را دروغ پنداشتند اعمالشان تباه شده است آيا جز در برابر آنچه میكردند كيفر میبينند
﴿148﴾ و قوم موسی پس از [عزيمت] او از زيورهای خود مجسمه گوسالهای برای خود ساختند كه صدای گاو داشت آيا نديدند كه آن [گوساله] با ايشان سخن نمیگويد و راهی بدانها نمینمايد آن را [به پرستش] گرفتند و ستمكار بودند
﴿149﴾ و چون انگشت ندامت گزيدند و دانستند كه واقعا گمراه شدهاند گفتند اگر پروردگار ما به ما رحم نكند و ما را نبخشايد قطعا از زيانكاران خواهيم بود
﴿150﴾ و چون موسی خشمناك و اندوهگين به سوی قوم خود بازگشت گفت پس از من چه بد جانشينی برای من بوديد آيا بر فرمان پروردگارتان پيشی گرفتيد و الواح را افكند و [موی] سر برادرش را گرفت و او را به طرف خود كشيد [هارون ] گفت ای فرزند مادرم اين قوم مرا ناتوان يافتند و چيزی نمانده بود كه مرا بكشند پس مرا دشمنشاد مكن و مرا در شمار گروه ستمكاران قرار مده
﴿151﴾ [موسی] گفت پروردگارا من و برادرم را بيامرز و ما را در [پناه] رحمتخود درآور و تو مهربانترين مهربانانی
﴿152﴾ آری كسانی كه گوساله را [به پرستش] گرفتند به زودی خشمی از پروردگارشان و ذلتی در زندگی دنيا به ايشان خواهد رسيد و ما اين گونه دروغپردازان را كيفر میدهيم
﴿153﴾ و[لی] كسانی كه مرتكب گناهان شدند آنگاه توبه كردند و ايمان آوردند قطعا پروردگار تو پس از آن آمرزنده مهربان خواهد بود
﴿154﴾ و چون خشم موسی فرو نشست الواح را برگرفت و در رونويس آن برای كسانی كه از پروردگارشان بيمناك بودند هدايت و رحمتی بود
﴿155﴾ و موسی از ميان قوم خود هفتاد مرد برای ميعاد ما برگزيد و چون زلزله آنان را فرو گرفت گفت پروردگارا اگر میخواستی آنان را و مرا پيش از اين هلاك میساختی آيا ما را به [سزای] آنچه كمخردان ما كردهاند هلاك میكنی اين جز آزمايش تو نيست هر كه را بخواهی به وسيله آن گمراه و هر كه را بخواهی هدايت میكنی تو سرور مايی پس ما را بيامرز و به ما رحم كن و تو بهترين آمرزندگانی
﴿156﴾ و برای ما در اين دنيا نيكی مقرر فرما و در آخرت [نيز] زيرا كه ما به سوی تو بازگشتهايم فرمود عذاب خود را به هر كس بخواهم میرسانم و رحمتم همه چيز را فرا گرفته است و به زودی آن را برای كسانی كه پرهيزگاری میكنند و زكات میدهند و آنان كه به آيات ما ايمان میآورند مقرر میدارم
﴿157﴾ همانان كه از اين فرستاده پيامبر درس نخوانده كه [نام] او را نزد خود در تورات و انجيل نوشته میيابند پيروی میكنند [همان پيامبری كه] آنان را به كار پسنديده فرمان میدهد و از كار ناپسند باز میدارد و برای آنان چيزهای پاكيزه را حلال و چيزهای ناپاك را بر ايشان حرام میگرداند و از [دوش] آنان قيد و بندهايی را كه بر ايشان بوده است برمیدارد پس كسانی كه به او ايمان آوردند و بزرگش داشتند و ياريش كردند و نوری را كه با او نازل شده است پيروی كردند آنان همان رستگارانند
﴿158﴾ بگو ای مردم من پيامبر خدا به سوی همه شما هستم همان [خدايی] كه فرمانروايی آسمانها و زمين از آن اوست هيچ معبودی جز او نيست كه زنده میكند و میميراند پس به خدا و فرستاده او كه پيامبر درسنخواندهای است كه به خدا و كلمات او ايمان دارد بگرويد و او را پيروی كنيد اميد كه هدايتشويد
﴿159﴾ و از ميان قوم موسی جماعتی هستند كه به حق راهنمايی میكنند و به حق داوری مینمايند
﴿160﴾ و آنان را به دوازده عشيره كه هر يك امتی بودند تقسيم كرديم و به موسی وقتی قومش از او آب خواستند وحی كرديم كه با عصايت بر آن تخته سنگ بزن پس از آن دوازده چشمه جوشيد هر گروهی آبشخور خود را بشناخت و ابر را بر فراز آنان سايبان كرديم و گزانگبين و بلدرچين بر ايشان فرو فرستاديم از چيزهای پاكيزهای كه روزيتان كردهايم بخوريد و بر ما ستم نكردند ليكن بر خودشان ستم میكردند
﴿161﴾ و [ياد كن] هنگامی را كه بديشان گفته شد در اين شهر سكونت گزينيد و از آن هر جا كه خواستيد بخوريد و بگوييد [خداوندا] گناهان ما را فرو ريز و سجدهكنان از دروازه [شهر] درآييد تا گناهان شما را بر شما ببخشاييم [و] به زودی بر [اجر] نيكوكاران بيفزاييم
﴿162﴾ پس كسانی از آنان كه ستم كردند سخنی را كه به ايشان گفته شده بود به سخن ديگری تبديل كردند پس به سزای آنكه ستم میورزيدند عذابی از آسمان بر آنان فرو فرستاديم
﴿163﴾ و از اهالی آن شهری كه كنار دريا بود از ايشان جويا شو آنگاه كه به [حكم] روز شنبه تجاوز میكردند آنگاه كه روز شنبه آنان ماهيهايشان روی آب میآمدند و روزهای غير شنبه به سوی آنان نمیآمدند اين گونه ما آنان را به سبب آنكه نافرمانی میكردند میآزموديم
﴿164﴾ و آنگاه كه گروهی از ايشان گفتند برای چه قومی را كه خدا هلاككننده ايشان استيا آنان را به عذابی سخت عذاب خواهد كرد پند میدهيد گفتند تا معذرتی پيش پروردگارتان باشد و شايد كه آنان پرهيزگاری كنند
﴿165﴾ پس هنگامی كه آنچه را بدان تذكر داده شده بودند از ياد بردند كسانی را كه از [كار] بد باز میداشتند نجات داديم و كسانی را كه ستم كردند به سزای آنكه نافرمانی میكردند به عذابی شديد گرفتار كرديم
﴿166﴾ و چون از آنچه از آن نهی شده بودند سرپيچی كردند به آنان گفتيم بوزينگانی راندهشده باشيد
﴿167﴾ و [ياد كن] هنگامی را كه پروردگارت اعلام داشت كه تا روز قيامت بر آنان [=يهوديان] كسانی را خواهد گماشت كه بديشان عذاب سخت بچشانند آری پروردگار تو زودكيفر است و همو آمرزنده بسيار مهربان است
﴿168﴾ و آنان را در زمين به صورت گروههايی پراكنده ساختيم برخی از آنان درستكارند و برخی از آنان جز اينند و آنها را به خوشيها و ناخوشيها آزموديم باشد كه ايشان بازگردند
﴿169﴾ آنگاه بعد از آنان جانشينانی وارث كتاب [آسمانی] شدند كه متاع اين دنيای پست را میگيرند و میگويند بخشيده خواهيم شد و اگر متاعی مانند آن به ايشان برسد [باز] آن را میستانند آيا از آنان پيمان كتاب [آسمانی] گرفته نشده كه جز به حق نسبت به خدا سخن نگويند با اينكه آنچه را كه در آن [كتاب] است آموختهاند و سرای آخرت برای كسانی كه پروا پيشه میكنند بهتر است آيا باز تعقل نمیكنيد
﴿170﴾ و كسانی كه به كتاب [آسمانی] چنگ درمیزنند و نماز برپا داشتهاند [بدانند كه] ما اجر درستكاران را تباه نخواهيم كرد
﴿171﴾ و [ياد كن] هنگامی را كه كوه [طور] را بر فرازشان سايبانآسا برافراشتيم و چنان پنداشتند كه [كوه] بر سرشان فرو خواهد افتاد [و گفتيم] آنچه را كه به شما دادهايم به جد و جهد بگيريد و آنچه را در آن است به ياد داشته باشيد شايد كه پرهيزگار شويد
﴿172﴾ و هنگامی را كه پروردگارت از پشت فرزندان آدم ذريه آنان را برگرفت و ايشان را بر خودشان گواه ساخت كه آيا پروردگار شما نيستم گفتند چرا گواهی داديم تا مبادا روز قيامت بگوييد ما از اين [امر] غافل بوديم
﴿173﴾ يا بگوييد پدران ما پيش از اين مشرك بودهاند و ما فرزندانی پس از ايشان بوديم آيا ما را به خاطر آنچه باطلانديشان انجام دادهاند هلاك میكنی
﴿174﴾ و اينگونه آيات [خود] را به تفصيل بيان میكنيم و باشد كه آنان [به سوی حق] بازگردند
﴿175﴾ و خبر آن كس را كه آيات خود را به او داده بوديم برای آنان بخوان كه از آن عاری گشت آنگاه شيطان او را دنبال كرد و از گمراهان شد
﴿176﴾ و اگر میخواستيم قدر او را به وسيله آن [آيات] بالا میبرديم اما او به زمين [=دنيا] گراييد و از هوای نفس خود پيروی كرد از اين رو داستانش چون داستان سگ است [كه] اگر بر آن حملهور شوی زبان از كام برآورد و اگر آن را رها كنی [باز هم] زبان از كام برآورد اين مثل آن گروهی است كه آيات ما را تكذيب كردند پس اين داستان را [برای آنان] حكايت كن شايد كه آنان بينديشند
﴿177﴾ چه زشت است داستان گروهی كه آيات ما را تكذيب و به خود ستم مینمودند
﴿178﴾ هر كه را خدا هدايت كند او راهيافته است و كسانی را كه گمراه نمايد آنان خود زيانكارانند
﴿179﴾ و در حقيقت بسياری از جنيان و آدميان را برای دوزخ آفريدهايم [چرا كه] دلهايی دارند كه با آن [حقايق را] دريافت نمیكنند و چشمانی دارند كه با آنها نمیبينند و گوشهايی دارند كه با آنها نمیشنوند آنان همانند چهارپايان بلكه گمراهترند [آری] آنها همان غافلماندگانند
﴿180﴾ و نامهای نيكو به خدا اختصاص دارد پس او را با آنها بخوانيد و كسانی را كه در مورد نامهای او به كژی میگرايند رها كنيد زودا كه به [سزای] آنچه انجام میدادند كيفر خواهند يافت
﴿181﴾ و از ميان كسانی كه آفريدهايم گروهی هستند كه به حق هدايت میكنند و به حق داوری مینمايند
﴿182﴾ و كسانی كه آيات ما را تكذيب كردند به تدريج از جايی كه نمیدانند گريبانشان را خواهيم گرفت
﴿183﴾ و به آنان مهلت میدهم كه تدبير من استوار است
﴿184﴾ آيا نينديشيدهاند كه همنشين آنان هيچ جنونی ندارد او جز هشداردهندهای آشكار نيست
﴿185﴾ آيا در ملكوت آسمانها و زمين و هر چيزی كه خدا آفريده است ننگريستهاند و اينكه شايد هنگام مرگشان نزديك شده باشد پس به كدام سخن بعد از قرآن ايمان میآورند
﴿186﴾ هر كه را خداوند گمراه كند برای او هيچ رهبری نيست و آنان را در طغيانشان سرگردان وا میگذارد
﴿187﴾ از تو در باره قيامت میپرسند [كه] وقوع آن چه وقت است بگو علم آن تنها نزد پروردگار من است جز او [هيچ كس] آن را به موقع خود آشكار نمیگرداند [اين حادثه] بر آسمانها و زمين گران است جز ناگهان به شما نمیرسد [باز] از تو میپرسند گويا تو از [زمان وقوع] آن آگاهی بگو علم آن تنها نزد خداست ولی بيشتر مردم نمیدانند
﴿188﴾ بگو جز آنچه خدا بخواهد برای خودم اختيار سود و زيانی ندارم و اگر غيب میدانستم قطعا خير بيشتری میاندوختم و هرگز به من آسيبی نمیرسيد من جز بيمدهنده و بشارتگر برای گروهی كه ايمان میآورند نيستم
﴿189﴾ اوست آن كس كه شما را از ن فس واحدی آفريد و جفت وی را از آن پديد آورد تا بدان آرام گيرد پس چون [آدم] با او [حوا] درآميخت باردار شد باری سبك و [چندی] با آن [بار سبك] گذرانيد و چون سنگينبار شد خدا پروردگار خود را خواندند كه اگر به ما [فرزندی] شايسته عطا كنی قطعا از سپاسگزاران خواهيم بود
﴿190﴾ و چون به آن دو [فرزندی] شايسته داد در آنچه [خدا] به ايشان داده بود برای او شريكانی قرار دادند و خدا از آنچه [با او] شريك میگردانند برتر است
﴿191﴾ آيا موجوداتی را [با او] شريك میگردانند كه چيزی را نمیآفرينند و خودشان مخلوقند
﴿192﴾ و نمیتوانند آنان را ياری كنند و نه خويشتن را ياری دهند
﴿193﴾ و اگر آنها را به [راه] هدايت فراخوانيد از شما پيروی نمیكنند چه آنها را بخوانيد يا خاموش بمانيد برای شما يكسان است
﴿194﴾ در حقيقت كسانی را كه به جای خدا میخوانيد بندگانی امثال شما هستند پس آنها را [در گرفتاريها] بخوانيد اگر راست میگوييد بايد شما را اجابت كنند
﴿195﴾ آيا آنها پاهايی دارند كه با آن راه بروند يا دستهايی دارند كه با آن كاری انجام دهند يا چشمهايی دارند كه با آن بنگرند يا گوشهايی دارند كه با آن بشنوند بگو شريكان خود را بخوانيد سپس در باره من حيله به كار بريد و مرا مهلت مدهيد
﴿196﴾ بیترديد سرور من آن خدايی است كه قرآن را فرو فرستاده و همو دوستدار شايستگان است
﴿197﴾ و كسانی را كه به جای او میخوانيد نمیتوانند شما را ياری كنند و نه خويشتن را ياری دهند
﴿198﴾ و اگر آنها را به [راه] هدايت فرا خوانيد نمیشنوند و آنها را میبينی كه به سوی تو مینگرند در حالی كه نمیبينند
﴿199﴾ گذشت پيشه كن و به [كار] پسنديده فرمان ده و از نادانان رخ برتاب
﴿200﴾ و اگر از شيطان وسوسهای به تو رسد به خدا پناه ب ر زيرا كه او شنوای داناست
﴿201﴾ در حقيقت كسانی كه [از خدا] پروا دارند چون وسوسهای از جانب شيطان بديشان رسد [خدا را] به ياد آورند و بناگاه بينا شوند
﴿202﴾ و يارانشان آنان را به گمراهی میكشانند و كوتاهی نمیكنند
﴿203﴾ و هر گاه برای آنان آياتی نياوری میگويند چرا آن را خود برنگزيدی بگو من فقط آنچه را كه از پروردگارم به من وحی میشود پيروی میكنم اين [قرآن] رهنمودی است از جانب پروردگار شما و برای گروهی كه ايمان میآورند هدايت و رحمتی است
﴿204﴾ و چون قرآن خوانده شود گوش بدان فرا داريد و خاموش مانيد اميد كه بر شما رحمت آيد
﴿205﴾ و در دل خويش پروردگارت را بامدادان و شامگاهان با تضرع و ترس بیصدای بلند ياد كن و از غافلان مباش
﴿206﴾ به يقين كسانی كه نزد پروردگار تو هستند از پرستش او تكبر نمیورزند و او را به پاكی میستايند و برای او سجده میكنند
$
سورهی ِ قبلی || سورهی ِ بعدی
