سورهی ِ 5 : مائده
( مدنی ؛ 120 آيه )
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُودِ أُحِلَّتْ لَكُم بَهِيمَةُ الأَنْعَامِ إِلاَّ مَا يُتْلَى عَلَيْكُمْ غَيْرَ مُحِلِّي الصَّيْدِ وَأَنتُمْ حُرُمٌ إِنَّ اللّهَ يَحْكُمُ مَا يُرِيدُ ﴿1﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُحِلُّواْ شَعَآئِرَ اللّهِ وَلاَ الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَلاَ الْهَدْيَ وَلاَ الْقَلآئِدَ وَلا آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِّن رَّبِّهِمْ وَرِضْوَانًا وَإِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُواْ وَلاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَن صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَن تَعْتَدُواْ وَتَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى وَلاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ ﴿2﴾
حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالْدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلاَّ مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَن تَسْتَقْسِمُواْ بِالأَزْلاَمِ ذَلِكُمْ فِسْقٌ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن دِينِكُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلاَمَ دِينًا فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِّإِثْمٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿3﴾
يَسْأَلُونَكَ مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ وَمَا عَلَّمْتُم مِّنَ الْجَوَارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللّهُ فَكُلُواْ مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَاذْكُرُواْ اسْمَ اللّهِ عَلَيْهِ وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ ﴿4﴾
الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ وَطَعَامُ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ حِلٌّ لَّكُمْ وَطَعَامُكُمْ حِلُّ لَّهُمْ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ وَلاَ مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ وَمَن يَكْفُرْ بِالإِيمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَهُوَ فِي الآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿5﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فاغْسِلُواْ وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُواْ بِرُؤُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَينِ وَإِن كُنتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُواْ وَإِن كُنتُم مَّرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاء أَحَدٌ مَّنكُم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَاء فَلَمْ تَجِدُواْ مَاء فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُواْ بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُم مِّنْهُ مَا يُرِيدُ اللّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُم مِّنْ حَرَجٍ وَلَكِن يُرِيدُ لِيُطَهَّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿6﴾
وَاذْكُرُواْ نِعْمَةَ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَمِيثَاقَهُ الَّذِي وَاثَقَكُم بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿7﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُونُواْ قَوَّامِينَ لِلّهِ شُهَدَاء بِالْقِسْطِ وَلاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُواْ اعْدِلُواْ هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿8﴾
وَعَدَ اللّهُ الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِيمٌ ﴿9﴾
وَالَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ ﴿10﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اذْكُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَن يَبْسُطُواْ إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنكُمْ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَعَلَى اللّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿11﴾
وَلَقَدْ أَخَذَ اللّهُ مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَآئِيلَ وَبَعَثْنَا مِنهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيبًا وَقَالَ اللّهُ إِنِّي مَعَكُمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاَةَ وَآتَيْتُمُ الزَّكَاةَ وَآمَنتُم بِرُسُلِي وَعَزَّرْتُمُوهُمْ وَأَقْرَضْتُمُ اللّهَ قَرْضًا حَسَنًا لَّأُكَفِّرَنَّ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَلأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ فَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ مِنكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاء السَّبِيلِ ﴿12﴾
فَبِمَا نَقْضِهِم مِّيثَاقَهُمْ لَعنَّاهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِيَةً يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِ وَنَسُواْ حَظًّا مِّمَّا ذُكِّرُواْ بِهِ وَلاَ تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَىَ خَآئِنَةٍ مِّنْهُمْ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنْهُمُ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ ﴿13﴾
وَمِنَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّا نَصَارَى أَخَذْنَا مِيثَاقَهُمْ فَنَسُواْ حَظًّا مِّمَّا ذُكِّرُواْ بِهِ فَأَغْرَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَسَوْفَ يُنَبِّئُهُمُ اللّهُ بِمَا كَانُواْ يَصْنَعُونَ ﴿14﴾
يَا أَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَاءكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيرًا مِّمَّا كُنتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتَابِ وَيَعْفُو عَن كَثِيرٍ قَدْ جَاءكُم مِّنَ اللّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُّبِينٌ ﴿15﴾
يَهْدِي بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلاَمِ وَيُخْرِجُهُم مِّنِ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَيَهْدِيهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿16﴾
لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَآلُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ قُلْ فَمَن يَمْلِكُ مِنَ اللّهِ شَيْئًا إِنْ أَرَادَ أَن يُهْلِكَ الْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ وَمَن فِي الأَرْضِ جَمِيعًا وَلِلّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا يَخْلُقُ مَا يَشَاء وَاللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿17﴾
وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى نَحْنُ أَبْنَاء اللّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُم بِذُنُوبِكُم بَلْ أَنتُم بَشَرٌ مِّمَّنْ خَلَقَ يَغْفِرُ لِمَن يَشَاء وَيُعَذِّبُ مَن يَشَاء وَلِلّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ ﴿18﴾
يَا أَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَاءكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلَى فَتْرَةٍ مِّنَ الرُّسُلِ أَن تَقُولُواْ مَا جَاءنَا مِن بَشِيرٍ وَلاَ نَذِيرٍ فَقَدْ جَاءكُم بَشِيرٌ وَنَذِيرٌ وَاللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿19﴾
وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ اذْكُرُواْ نِعْمَةَ اللّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَعَلَ فِيكُمْ أَنبِيَاء وَجَعَلَكُم مُّلُوكًا وَآتَاكُم مَّا لَمْ يُؤْتِ أَحَدًا مِّن الْعَالَمِينَ ﴿20﴾
يَا قَوْمِ ادْخُلُوا الأَرْضَ المُقَدَّسَةَ الَّتِي كَتَبَ اللّهُ لَكُمْ وَلاَ تَرْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِكُمْ فَتَنقَلِبُوا خَاسِرِينَ ﴿21﴾
قَالُوا يَا مُوسَى إِنَّ فِيهَا قَوْمًا جَبَّارِينَ وَإِنَّا لَن نَّدْخُلَهَا حَتَّىَ يَخْرُجُواْ مِنْهَا فَإِن يَخْرُجُواْ مِنْهَا فَإِنَّا دَاخِلُونَ ﴿22﴾
قَالَ رَجُلاَنِ مِنَ الَّذِينَ يَخَافُونَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِمَا ادْخُلُواْ عَلَيْهِمُ الْبَابَ فَإِذَا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّكُمْ غَالِبُونَ وَعَلَى اللّهِ فَتَوَكَّلُواْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ ﴿23﴾
قَالُواْ يَا مُوسَى إِنَّا لَن نَّدْخُلَهَا أَبَدًا مَّا دَامُواْ فِيهَا فَاذْهَبْ أَنتَ وَرَبُّكَ فَقَاتِلا إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ ﴿24﴾
قَالَ رَبِّ إِنِّي لا أَمْلِكُ إِلاَّ نَفْسِي وَأَخِي فَافْرُقْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ ﴿25﴾
قَالَ فَإِنَّهَا مُحَرَّمَةٌ عَلَيْهِمْ أَرْبَعِينَ سَنَةً يَتِيهُونَ فِي الأَرْضِ فَلاَ تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ ﴿26﴾
وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِن أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ ﴿27﴾
لَئِن بَسَطتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنِي مَا أَنَاْ بِبَاسِطٍ يَدِيَ إِلَيْكَ لَأَقْتُلَكَ إِنِّي أَخَافُ اللّهَ رَبَّ الْعَالَمِينَ ﴿28﴾
إِنِّي أُرِيدُ أَن تَبُوءَ بِإِثْمِي وَإِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ وَذَلِكَ جَزَاء الظَّالِمِينَ ﴿29﴾
فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿30﴾
فَبَعَثَ اللّهُ غُرَابًا يَبْحَثُ فِي الأَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوَارِي سَوْءةَ أَخِيهِ قَالَ يَا وَيْلَتَا أَعَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هَذَا الْغُرَابِ فَأُوَارِيَ سَوْءةَ أَخِي فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِينَ ﴿31﴾
مِنْ أَجْلِ ذَلِكَ كَتَبْنَا عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنَّهُ مَن قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا وَلَقَدْ جَاء تْهُمْ رُسُلُنَا بِالبَيِّنَاتِ ثُمَّ إِنَّ كَثِيرًا مِّنْهُم بَعْدَ ذَلِكَ فِي الأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ ﴿32﴾
إِنَّمَا جَزَاء الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الأَرْضِ فَسَادًا أَن يُقَتَّلُواْ أَوْ يُصَلَّبُواْ أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُم مِّنْ خِلافٍ أَوْ يُنفَوْاْ مِنَ الأَرْضِ ذَلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا وَلَهُمْ فِي الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿33﴾
إِلاَّ الَّذِينَ تَابُواْ مِن قَبْلِ أَن تَقْدِرُواْ عَلَيْهِمْ فَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿34﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَابْتَغُواْ إِلَيهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُواْ فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿35﴾
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْ أَنَّ لَهُم مَّا فِي الأَرْضِ جَمِيعًا وَمِثْلَهُ مَعَهُ لِيَفْتَدُواْ بِهِ مِنْ عَذَابِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنْهُمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿36﴾
يُرِيدُونَ أَن يَخْرُجُواْ مِنَ النَّارِ وَمَا هُم بِخَارِجِينَ مِنْهَا وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِيمٌ ﴿37﴾
وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُواْ أَيْدِيَهُمَا جَزَاء بِمَا كَسَبَا نَكَالاً مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ ﴿38﴾
فَمَن تَابَ مِن بَعْدِ ظُلْمِهِ وَأَصْلَحَ فَإِنَّ اللّهَ يَتُوبُ عَلَيْهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿39﴾
أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللّهَ لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ يُعَذِّبُ مَن يَشَاء وَيَغْفِرُ لِمَن يَشَاء وَاللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿40﴾
يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لاَ يَحْزُنكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُواْ آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِن قُلُوبُهُمْ وَمِنَ الَّذِينَ هِادُواْ سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِن بَعْدِ مَوَاضِعِهِ يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هَذَا فَخُذُوهُ وَإِن لَّمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُواْ وَمَن يُرِدِ اللّهُ فِتْنَتَهُ فَلَن تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللّهِ شَيْئًا أُوْلَئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَلَهُمْ فِي الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿41﴾
سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِن جَآؤُوكَ فَاحْكُم بَيْنَهُم أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَإِن تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَن يَضُرُّوكَ شَيْئًا وَإِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُم بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ ﴿42﴾
وَكَيْفَ يُحَكِّمُونَكَ وَعِندَهُمُ التَّوْرَاةُ فِيهَا حُكْمُ اللّهِ ثُمَّ يَتَوَلَّوْنَ مِن بَعْدِ ذَلِكَ وَمَا أُوْلَئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ ﴿43﴾
إِنَّا أَنزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِيهَا هُدًى وَنُورٌ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُواْ لِلَّذِينَ هَادُواْ وَالرَّبَّانِيُّونَ وَالأَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُواْ مِن كِتَابِ اللّهِ وَكَانُواْ عَلَيْهِ شُهَدَاء فَلاَ تَخْشَوُاْ النَّاسَ وَاخْشَوْنِ وَلاَ تَشْتَرُواْ بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلاً وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ ﴿44﴾
وَكَتَبْنَا عَلَيْهِمْ فِيهَا أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالأَنفَ بِالأَنفِ وَالأُذُنَ بِالأُذُنِ وَالسِّنَّ بِالسِّنِّ وَالْجُرُوحَ قِصَاصٌ فَمَن تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَّهُ وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿45﴾
وَقَفَّيْنَا عَلَى آثَارِهِم بِعَيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَآتَيْنَاهُ الإِنجِيلَ فِيهِ هُدًى وَنُورٌ وَمُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِينَ ﴿46﴾
وَلْيَحْكُمْ أَهْلُ الإِنجِيلِ بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فِيهِ وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿47﴾
وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَابِ وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ فَاحْكُم بَيْنَهُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ وَلاَ تَتَّبِعْ أَهْوَاءهُمْ عَمَّا جَاءكَ مِنَ الْحَقِّ لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا وَلَوْ شَاء اللّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَكِن لِّيَبْلُوَكُمْ فِي مَآ آتَاكُم فَاسْتَبِقُوا الخَيْرَاتِ إِلَى الله مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ ﴿48﴾
وَأَنِ احْكُم بَيْنَهُم بِمَآ أَنزَلَ اللّهُ وَلاَ تَتَّبِعْ أَهْوَاءهُمْ وَاحْذَرْهُمْ أَن يَفْتِنُوكَ عَن بَعْضِ مَا أَنزَلَ اللّهُ إِلَيْكَ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَاعْلَمْ أَنَّمَا يُرِيدُ اللّهُ أَن يُصِيبَهُم بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْ وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ لَفَاسِقُونَ ﴿49﴾
أَفَحُكْمَ الْجَاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللّهِ حُكْمًا لِّقَوْمٍ يُوقِنُونَ ﴿50﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى أَوْلِيَاء بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ ﴿51﴾
فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ يُسَارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشَى أَن تُصِيبَنَا دَآئِرَةٌ فَعَسَى اللّهُ أَن يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِّنْ عِندِهِ فَيُصْبِحُواْ عَلَى مَا أَسَرُّواْ فِي أَنْفُسِهِمْ نَادِمِينَ ﴿52﴾
وَيَقُولُ الَّذِينَ آمَنُواْ أَهَؤُلاء الَّذِينَ أَقْسَمُواْ بِاللّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ إِنَّهُمْ لَمَعَكُمْ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَأَصْبَحُواْ خَاسِرِينَ ﴿53﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ مَن يَرْتَدَّ مِنكُمْ عَن دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَلاَ يَخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاء وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ ﴿54﴾
إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ ﴿55﴾
وَمَن يَتَوَلَّ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ فَإِنَّ حِزْبَ اللّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ ﴿56﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ الَّذِينَ اتَّخَذُواْ دِينَكُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ وَالْكُفَّارَ أَوْلِيَاء وَاتَّقُواْ اللّهَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ ﴿57﴾
وَإِذَا نَادَيْتُمْ إِلَى الصَّلاَةِ اتَّخَذُوهَا هُزُوًا وَلَعِبًا ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ يَعْقِلُونَ ﴿58﴾
قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ هَلْ تَنقِمُونَ مِنَّا إِلاَّ أَنْ آمَنَّا بِاللّهِ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْنَا وَمَا أُنزِلَ مِن قَبْلُ وَأَنَّ أَكْثَرَكُمْ فَاسِقُونَ ﴿59﴾
قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ مِّن ذَلِكَ مَثُوبَةً عِندَ اللّهِ مَن لَّعَنَهُ اللّهُ وَغَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِيرَ وَعَبَدَ الطَّاغُوتَ أُوْلَئِكَ شَرٌّ مَّكَاناً وَأَضَلُّ عَن سَوَاء السَّبِيلِ ﴿60﴾
وَإِذَا جَآؤُوكُمْ قَالُوَاْ آمَنَّا وَقَد دَّخَلُواْ بِالْكُفْرِ وَهُمْ قَدْ خَرَجُواْ بِهِ وَاللّهُ أَعْلَمُ بِمَا كَانُواْ يَكْتُمُونَ ﴿61﴾
وَتَرَى كَثِيرًا مِّنْهُمْ يُسَارِعُونَ فِي الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَأَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ ﴿62﴾
لَوْلاَ يَنْهَاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَالأَحْبَارُ عَن قَوْلِهِمُ الإِثْمَ وَأَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا كَانُواْ يَصْنَعُونَ ﴿63﴾
وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَلُعِنُواْ بِمَا قَالُواْ بَلْ يَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ يُنفِقُ كَيْفَ يَشَاء وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِّنْهُم مَّا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا وَأَلْقَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ كُلَّمَا أَوْقَدُواْ نَارًا لِّلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللّهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الأَرْضِ فَسَادًا وَاللّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ ﴿64﴾
وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْكِتَابِ آمَنُواْ وَاتَّقَوْاْ لَكَفَّرْنَا عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلأدْخَلْنَاهُمْ جَنَّاتِ النَّعِيمِ ﴿65﴾
وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُواْ التَّوْرَاةَ وَالإِنجِيلَ وَمَا أُنزِلَ إِلَيهِم مِّن رَّبِّهِمْ لأكَلُواْ مِن فَوْقِهِمْ وَمِن تَحْتِ أَرْجُلِهِم مِّنْهُمْ أُمَّةٌ مُّقْتَصِدَةٌ وَكَثِيرٌ مِّنْهُمْ سَاء مَا يَعْمَلُونَ ﴿66﴾
يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ ﴿67﴾
قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَسْتُمْ عَلَى شَيْءٍ حَتَّىَ تُقِيمُواْ التَّوْرَاةَ وَالإِنجِيلَ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِّنْهُم مَّا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا فَلاَ تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ ﴿68﴾
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ هَادُواْ وَالصَّابِؤُونَ وَالنَّصَارَى مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وعَمِلَ صَالِحًا فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿69﴾
لَقَدْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَأَرْسَلْنَا إِلَيْهِمْ رُسُلاً كُلَّمَا جَاءهُمْ رَسُولٌ بِمَا لاَ تَهْوَى أَنْفُسُهُمْ فَرِيقًا كَذَّبُواْ وَفَرِيقًا يَقْتُلُونَ ﴿70﴾
وَحَسِبُواْ أَلاَّ تَكُونَ فِتْنَةٌ فَعَمُواْ وَصَمُّواْ ثُمَّ تَابَ اللّهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُواْ وَصَمُّواْ كَثِيرٌ مِّنْهُمْ وَاللّهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ ﴿71﴾
لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ وَقَالَ الْمَسِيحُ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَيهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ ﴿72﴾
لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ ثَالِثُ ثَلاَثَةٍ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلاَّ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَإِن لَّمْ يَنتَهُواْ عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿73﴾
أَفَلاَ يَتُوبُونَ إِلَى اللّهِ وَيَسْتَغْفِرُونَهُ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿74﴾
مَّا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كَانَا يَأْكُلاَنِ الطَّعَامَ انظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الآيَاتِ ثُمَّ انظُرْ أَنَّى يُؤْفَكُونَ ﴿75﴾
قُلْ أَتَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَ يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلاَ نَفْعًا وَاللّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿76﴾
قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لاَ تَغْلُواْ فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلاَ تَتَّبِعُواْ أَهْوَاء قَوْمٍ قَدْ ضَلُّواْ مِن قَبْلُ وَأَضَلُّواْ كَثِيرًا وَضَلُّواْ عَن سَوَاء السَّبِيلِ ﴿77﴾
لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذَلِكَ بِمَا عَصَوا وَّكَانُواْ يَعْتَدُونَ ﴿78﴾
كَانُواْ لاَ يَتَنَاهَوْنَ عَن مُّنكَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ مَا كَانُواْ يَفْعَلُونَ ﴿79﴾
تَرَى كَثِيرًا مِّنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنفُسُهُمْ أَن سَخِطَ اللّهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ ﴿80﴾
وَلَوْ كَانُوا يُؤْمِنُونَ بِالله والنَّبِيِّ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِيَاء وَلَكِنَّ كَثِيرًا مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ ﴿81﴾
لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الْيَهُودَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُواْ وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَّوَدَّةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ قَالُوَاْ إِنَّا نَصَارَى ذَلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَرُهْبَانًا وَأَنَّهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ ﴿82﴾
وَإِذَا سَمِعُواْ مَا أُنزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرَى أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُواْ مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ ﴿83﴾
وَمَا لَنَا لاَ نُؤْمِنُ بِاللّهِ وَمَا جَاءنَا مِنَ الْحَقِّ وَنَطْمَعُ أَن يُدْخِلَنَا رَبَّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ ﴿84﴾
فَأَثَابَهُمُ اللّهُ بِمَا قَالُواْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَذَلِكَ جَزَاء الْمُحْسِنِينَ ﴿85﴾
وَالَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ ﴿86﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُحَرِّمُواْ طَيِّبَاتِ مَا أَحَلَّ اللّهُ لَكُمْ وَلاَ تَعْتَدُواْ إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ ﴿87﴾
وَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللّهُ حَلاَلاً طَيِّبًا وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِيَ أَنتُم بِهِ مُؤْمِنُونَ ﴿88﴾
لاَ يُؤَاخِذُكُمُ اللّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا عَقَّدتُّمُ الأَيْمَانَ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ فَمَن لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلاَثَةِ أَيَّامٍ ذَلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ وَاحْفَظُواْ أَيْمَانَكُمْ كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿89﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿90﴾
إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَن ذِكْرِ اللّهِ وَعَنِ الصَّلاَةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ ﴿91﴾
وَأَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَاحْذَرُواْ فَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُواْ أَنَّمَا عَلَى رَسُولِنَا الْبَلاَغُ الْمُبِينُ ﴿92﴾
لَيْسَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِيمَا طَعِمُواْ إِذَا مَا اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّأَحْسَنُواْ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ ﴿93﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللّهُ بِشَيْءٍ مِّنَ الصَّيْدِ تَنَالُهُ أَيْدِيكُمْ وَرِمَاحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللّهُ مَن يَخَافُهُ بِالْغَيْبِ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿94﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَقْتُلُواْ الصَّيْدَ وَأَنتُمْ حُرُمٌ وَمَن قَتَلَهُ مِنكُم مُّتَعَمِّدًا فَجَزَاء مِّثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَو عَدْلُ ذَلِكَ صِيَامًا لِّيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ عَفَا اللّهُ عَمَّا سَلَف وَمَنْ عَادَ فَيَنتَقِمُ اللّهُ مِنْهُ وَاللّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ ﴿95﴾
أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ مَتَاعًا لَّكُمْ وَلِلسَّيَّارَةِ وَحُرِّمَ عَلَيْكُمْ صَيْدُ الْبَرِّ مَا دُمْتُمْ حُرُمًا وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِيَ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ ﴿96﴾
جَعَلَ اللّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِّلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْيَ وَالْقَلاَئِدَ ذَلِكَ لِتَعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَأَنَّ اللّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿97﴾
اعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ وَأَنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿98﴾
مَّا عَلَى الرَّسُولِ إِلاَّ الْبَلاَغُ وَاللّهُ يَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَكْتُمُونَ ﴿99﴾
قُل لاَّ يَسْتَوِي الْخَبِيثُ وَالطَّيِّبُ وَلَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِيثِ فَاتَّقُواْ اللّهَ يَا أُوْلِي الأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿100﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَسْأَلُواْ عَنْ أَشْيَاء إِن تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَإِن تَسْأَلُواْ عَنْهَا حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللّهُ عَنْهَا وَاللّهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ ﴿101﴾
قَدْ سَأَلَهَا قَوْمٌ مِّن قَبْلِكُمْ ثُمَّ أَصْبَحُواْ بِهَا كَافِرِينَ ﴿102﴾
مَا جَعَلَ اللّهُ مِن بَحِيرَةٍ وَلاَ سَآئِبَةٍ وَلاَ وَصِيلَةٍ وَلاَ حَامٍ وَلَكِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ وَأَكْثَرُهُمْ لاَ يَعْقِلُونَ ﴿103﴾
وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْاْ إِلَى مَا أَنزَلَ اللّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ قَالُواْ حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءنَا أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ شَيْئًا وَلاَ يَهْتَدُونَ ﴿104﴾
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ عَلَيْكُمْ أَنفُسَكُمْ لاَ يَضُرُّكُم مَّن ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ إِلَى اللّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿105﴾
يِا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ شَهَادَةُ بَيْنِكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنكُمْ أَوْ آخَرَانِ مِنْ غَيْرِكُمْ إِنْ أَنتُمْ ضَرَبْتُمْ فِي الأَرْضِ فَأَصَابَتْكُم مُّصِيبَةُ الْمَوْتِ تَحْبِسُونَهُمَا مِن بَعْدِ الصَّلاَةِ فَيُقْسِمَانِ بِاللّهِ إِنِ ارْتَبْتُمْ لاَ نَشْتَرِي بِهِ ثَمَنًا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَى وَلاَ نَكْتُمُ شَهَادَةَ اللّهِ إِنَّا إِذًا لَّمِنَ الآثِمِينَ ﴿106﴾
فَإِنْ عُثِرَ عَلَى أَنَّهُمَا اسْتَحَقَّا إِثْمًا فَآخَرَانِ يِقُومَانُ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِينَ اسْتَحَقَّ عَلَيْهِمُ الأَوْلَيَانِ فَيُقْسِمَانِ بِاللّهِ لَشَهَادَتُنَا أَحَقُّ مِن شَهَادَتِهِمَا وَمَا اعْتَدَيْنَا إِنَّا إِذًا لَّمِنَ الظَّالِمِينَ ﴿107﴾
ذَلِكَ أَدْنَى أَن يَأْتُواْ بِالشَّهَادَةِ عَلَى وَجْهِهَا أَوْ يَخَافُواْ أَن تُرَدَّ أَيْمَانٌ بَعْدَ أَيْمَانِهِمْ وَاتَّقُوا اللّهَ وَاسْمَعُواْ وَاللّهُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ ﴿108﴾
يَوْمَ يَجْمَعُ اللّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ قَالُواْ لاَ عِلْمَ لَنَا إِنَّكَ أَنتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ ﴿109﴾
إِذْ قَالَ اللّهُ يَا عِيسى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتِي عَلَيْكَ وَعَلَى وَالِدَتِكَ إِذْ أَيَّدتُّكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلاً وَإِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالإِنجِيلَ وَإِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِي فَتَنفُخُ فِيهَا فَتَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِي وَتُبْرِىءُ الأَكْمَهَ وَالأَبْرَصَ بِإِذْنِي وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوتَى بِإِذْنِي وَإِذْ كَفَفْتُ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَنكَ إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْهُمْ إِنْ هَذَا إِلاَّ سِحْرٌ مُّبِينٌ ﴿110﴾
وَإِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوَارِيِّينَ أَنْ آمِنُواْ بِي وَبِرَسُولِي قَالُوَاْ آمَنَّا وَاشْهَدْ بِأَنَّنَا مُسْلِمُونَ ﴿111﴾
إِذْ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَن يُنَزِّلَ عَلَيْنَا مَآئِدَةً مِّنَ السَّمَاء قَالَ اتَّقُواْ اللّهَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ ﴿112﴾
قَالُواْ نُرِيدُ أَن نَّأْكُلَ مِنْهَا وَتَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا وَنَعْلَمَ أَن قَدْ صَدَقْتَنَا وَنَكُونَ عَلَيْهَا مِنَ الشَّاهِدِينَ ﴿113﴾
قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنزِلْ عَلَيْنَا مَآئِدَةً مِّنَ السَّمَاء تَكُونُ لَنَا عِيداً لِّأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآيَةً مِّنكَ وَارْزُقْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ﴿114﴾
قَالَ اللّهُ إِنِّي مُنَزِّلُهَا عَلَيْكُمْ فَمَن يَكْفُرْ بَعْدُ مِنكُمْ فَإِنِّي أُعَذِّبُهُ عَذَابًا لاَّ أُعَذِّبُهُ أَحَدًا مِّنَ الْعَالَمِينَ ﴿115﴾
وَإِذْ قَالَ اللّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنتَ قُلتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَأُمِّيَ إِلَهَيْنِ مِن دُونِ اللّهِ قَالَ سُبْحَانَكَ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ مَا لَيْسَ لِي بِحَقٍّ إِن كُنتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ تَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِي وَلاَ أَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ ﴿116﴾
مَا قُلْتُ لَهُمْ إِلاَّ مَا أَمَرْتَنِي بِهِ أَنِ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ وَكُنتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَّا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنتَ أَنتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَأَنتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ ﴿117﴾
إِن تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبَادُكَ وَإِن تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿118﴾
قَالَ اللّهُ هَذَا يَوْمُ يَنفَعُ الصَّادِقِينَ صِدْقُهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا رَّضِيَ اللّهُ عَنْهُمْ وَرَضُواْ عَنْهُ ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴿119﴾
لِلّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا فِيهِنَّ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿120﴾
a
فارسی :
به نام خداوند رحمتگر مهربان
﴿1﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد به قراردادها[ی خود] وفا كنيد برای شما [گوشت] چارپايان حلال گرديده جز آنچه [حكمش] بر شما خوانده میشود در حالی كه نبايد شكار را در حال احرام حلال بشمريد خدا هر چه بخواهد فرمان میدهد
﴿2﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد حرمت شعاير خدا و ماه حرام و قربانی بینشان و قربانيهای گردنبنددار و راهيان بيت الحرام را كه فضل و خشنودی پروردگار خود را میطلبند نگه داريد و چون از احرام بيرون آمديد [میتوانيد] شكار كنيد و البته نبايد كينهتوزی گروهی كه شما را از مسجد الحرام باز داشتند شما را به تعدی وادارد و در نيكوكاری و پرهيزگاری با يكديگر همكاری كنيد و در گناه و تعدی دستيار هم نشويد و از خدا پروا كنيد كه خدا سخت كيفر است
﴿3﴾ بر شما حرام شده است مردار و خون و گوشتخوك و آنچه به نام غير خدا كشته شده باشد و [حيوان حلال گوشت] خفه شده و به چوب مرده و از بلندی افتاده و به ضرب شاخ مرده و آنچه درنده از آن خورده باشد مگر آنچه را [كه زنده دريافته و خود] سر ببريد و [همچنين] آنچه برای بتان سربريده شده و [نيز] قسمت كردن شما [چيزی را] به وسيله تيرهای قرعه اين [كارها همه] نافرمانی [خدا]ست امروز كسانی كه كافر شدهاند از [كارشكنی در] دين شما نوميد گرديدهاند پس از ايشان مترسيد و از من بترسيد امروز دين شما را برايتان كامل و نعمتخود را بر شما تمام گردانيدم و اسلام را برای شما [به عنوان] آيينی برگزيدم و هر كس دچار گرسنگی شود بیآنكه به گناه متمايل باشد [اگر از آنچه منع شده است بخورد] بی ترديد خدا آمرزنده مهربان است
﴿4﴾ از تو میپرسند چه چيزی برای آنان حلال شده است بگو چيزهای پاكيزه برای شما حلال گرديده و [نيز صيد] حيوانات شكارگر كه شما بعنوان مربيان سگهای شكاری از آنچه خدايتان آموخته به آنها تعليم دادهايد [برای شما حلال شده است] پس از آنچه آنها برای شما گرفته و نگاه داشتهاند بخوريد و نام خدا را بر آن ببريد و پروای خدا بداريد كه خدا زودشمار است
﴿5﴾ امروز چيزهای پاكيزه برای شما حلال شده و طعام كسانی كه اهل كتابند برای شما حلال و طعام شما برای آنان حلال است و [بر شما حلال است ازدواج با] زنان پاكدامن از مسلمان و زنان پاكدامن از كسانی كه پيش از شما كتاب [آسمانی] به آنان داده شده به شرط آنكه مهرهايشان را به ايشان بدهيد در حالی كه خود پاكدامن باشيد نه زناكار و نه آنكه زنان را در پنهانی دوستخود بگيريد و هر كس در ايمان خود شك كند قطعا عملش تباه شده و در آخرت از زيانكاران است
﴿6﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد چون به [عزم] نماز برخيزيد صورت و دستهايتان را تا آرنج بشوييد و سر و پاهای خودتان را تا برآمدگی پيشين [هر دو پا] مسح كنيد و اگر جنبايد خود را پاك كنيد [=غسل نماييد] و اگر بيمار يا در سفر بوديد يا يكی از شما از قضای حاجت آمد يا با زنان نزديكی كردهايد و آبی نيافتيد پس با خاك پاك تيمم كنيد و از آن به صورت و دستهايتان بكشيد خدا نمیخواهد بر شما تنگ بگيرد ليكن میخواهد شما را پاك و نعمتش را بر شما تمام گرداند باشد كه سپاس [او] بداريد
﴿7﴾ و نعمتی را كه خدا بر شما ارزانی داشته و [نيز] پيمانی را كه شما را به [انجام] آن متعهد گردانيده به ياد آوريد آنگاه كه گفتيد شنيديم و اطاعت كرديم و از خدا پروا داريد كه خدا به راز دلها آگاه است
﴿8﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد برای خدا به داد برخيزيد [و] به عدالتشهادت دهيد و البته نبايد دشمنی گروهی شما را بر آن دارد كه عدالت نكنيد عدالت كنيد كه آن به تقوا نزديكتر است و از خدا پروا داريد كه خدا به آنچه انجام میدهيد آگاه است
﴿9﴾ خدا كسانی را كه ايمان آورده و كارهای شايسته كردهاند به آمرزش و پاداشی بزرگ وعده داده است
﴿10﴾ و كسانی كه كفر ورزيدند و آيات ما را دروغ انگاشتند آنان اهل دوزخند
﴿11﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد نعمتخدا را بر خود ياد كنيد آنگاه كه قومی آهنگ آن داشتند كه بر شما دستيازند و [خدا] دستشان را از شما كوتاه داشت و از خدا پروا داريد و مؤمنان بايد تنها بر خدا توكل كنند
﴿12﴾ در حقيقتخدا از فرزندان اسرائيل پيمان گرفت و از آنان دوازده سركرده برانگيختيم و خدا فرمود من با شما هستم اگر نماز برپا داريد و زكات بدهيد و به فرستادگانم ايمان بياوريد و ياريشان كنيد و وام نيكويی به خدا بدهيد قطعا گناهانتان را از شما میزدايم و شما را به باغهايی كه از زير [درختان] آن نهرها روان است در میآورم پس هر كس از شما بعد از اين كفر ورزد در حقيقت از راه راست گمراه شده است
﴿13﴾ پس به [سزای] پيمان شكستنشان لعنتشان كرديم و دلهايشان را سخت گردانيديم [به طوری كه] كلمات را از مواضع خود تحريف میكنند و بخشی از آنچه را بدان اندرز داده شده بودند به فراموشی سپردند و تو همواره بر خيانتی از آنان آگاه میشوی مگر [شماری] اندك از ايشان [كه خيانتكار نيستند] پس از آنان درگذر و چشم پوشی كن كه خدا نيكوكاران را دوست میدارد
﴿14﴾ و از كسانی كه گفتند ما نصرانی هستيم از ايشان [نيز] پيمان گرفتيم و[لی] بخشی از آنچه را بدان اندرز داده شده بودند فراموش كردند و ما [هم] تا روز قيامت ميانشان دشمنی و كينه افكنديم و به زودی خدا آنان را از آنچه میكردهاند [و میساختهاند] خبر میدهد
﴿15﴾ ای اهل كتاب پيامبر ما به سوی شما آمده است كه بسياری از چيزهايی از كتاب [آسمانی خود] را كه پوشيده میداشتيد برای شما بيان میكند و از بسياری [خطاهای شما] درمیگذرد قطعا برای شما از جانب خدا روشنايی و كتابی روشنگر آمده است
﴿16﴾ خدا هر كه را از خشنودی او پيروی كند به وسيله آن [كتاب] به راههای سلامت رهنمون میشود و به توفيق خويش آنان را از تاريكيها به سوی روشنايی بيرون میبرد و به راهی راست هدايتشان میكند
﴿17﴾ كسانی كه گفتند خدا همان مسيح پسر مريم است مسلما كافر شدهاند بگو اگر [خدا] اراده كند كه مسيح پسر مريم و مادرش و هر كه را كه در زمين است جملگی به هلاكت رساند چه كسی در مقابل خدا اختياری دارد فرمانروايی آسمانها و زمين و آنچه ميان آن دو است از آن خداست هر چه بخواهد میآفريند و خدا بر هر چيزی تواناست
﴿18﴾ و يهودان و ترسايان گفتند ما پسران خدا و دوستان او هستيم بگو پس چرا شما را به [كيفر] گناهانتان عذاب میكند دنه] بلكه شما [هم] بشريد از جمله كسانی كه آفريده است هر كه را بخواهد میآمرزد و هر كه را بخواهد عذاب میكند و فرمانروايی آسمانها و زمين و آنچه ميان آن دو میباشد از آن خداست و بازگشت [همه] به سوی اوست
﴿19﴾ ای اهل كتاب پيامبر ما به سوی شما آمده كه در دوران فترت رسولان [حقايق را] برای شما بيان میكند تا مبادا [روز قيامت] بگوييد برای ما بشارتگر و هشداردهندهای نيامد پس قطعا برای شما بشارتگر و هشداردهندهای آمده است و خدا بر هر چيزی تواناست
﴿20﴾ و [ياد كن] زمانی را كه موسی به قوم خود گفت ای قوم من نعمتخدا را بر خود ياد كنيد آنگاه كه در ميان شما پيامبرانی قرار داد و شما را پادشاهانی ساخت و آنچه را كه به هيچ كس از جهانيان نداده بود به شما داد
﴿21﴾ ای قوم من به سرزمين مقدسی كه خداوند برای شما مقرر داشته است درآييد و به عقب بازنگرديد كه زيانكار خواهيد شد
﴿22﴾ گفتند ای موسی در آنجا مردمی زورمندند و تا آنان از آنجا بيرون نروند ما هرگز وارد آن نمیشويم پس اگر از آنجا بيرون بروند ما وارد خواهيم شد
﴿23﴾ دو مرد از [زمره] كسانی كه [از خدا] میترسيدند و خدا به آنان نعمت داده بود گفتند از آن دروازه بر ايشان [بتازيد و] وارد شويد كه اگر از آن درآمديد قطعا پيروز خواهيد شد و اگر مؤمنيد به خدا توكل كنيد
﴿24﴾ گفتند ای موسی تا وقتی آنان در آن [شهر]ند ما هرگز پای در آن ننهيم تو و پروردگارت برو[يد] و جنگ كنيد كه ما همين جا مینشينيم
﴿25﴾ [موسی] گفت پروردگارا من جز اختيار شخص خود و برادرم را ندارم پس ميان ما و ميان اين قوم نافرمان جدايی بينداز
﴿26﴾ [خدا به موسی] فرمود [ورود به] آن [سرزمين] چهل سال بر ايشان حرام شد [كه] در بيابان سرگردان خواهند بود پس تو بر گروه نافرمانان اندوه مخور
﴿27﴾ و داستان دو پسر آدم را به درستی بر ايشان بخوان هنگامی كه [هر يك از آن دو] قربانيی پيش داشتند پس از يكی از آن دو پذيرفته شد و از ديگری پذيرفته نشد [قابيل] گفتحتما تو را خواهم كشت [هابيل] گفتخدا فقط از تقواپيشگان میپذيرد
﴿28﴾ اگر دستخود را به سوی من دراز كنی تا مرا بكشی من دستم را به سوی تو دراز نمیكنم تا تو را بكشم چرا كه من از خداوند پروردگار جهانيان میترسم
﴿29﴾ من میخواهم تو با گناه من و گناه خودت [به سوی خدا] بازگردی و در نتيجه از اهل آتش باشی و اين استسزای ستمگران
﴿30﴾ پس نفس [اماره]اش او را به قتل برادرش ترغيب كرد و وی را كشت و از زيانكاران شد
﴿31﴾ پس خدا زاغی را برانگيخت كه زمين را میكاويد تا به او نشان دهد چگونه جسد برادرش را پنهان كند [قابيل] گفت وای بر من آيا عاجزم كه مثل اين زاغ باشم تا جسد برادرم را پنهان كنم پس از [زمره] پشيمانان گرديد
﴿32﴾ از اين روی بر فرزندان اسرائيل مقرر داشتيم كه هر كس كسی را جز به قصاص قتل يا [به كيفر] فسادی در زمين بكشد چنان است كه گويی همه مردم را كشته باشد و هر كس كسی را زنده بدارد چنان است كه گويی تمام مردم را زنده داشته است و قطعا پيامبران ما دلايل آشكار برای آنان آوردند [با اين همه] پس از آن بسياری از ايشان در زمين زيادهروی میكنند
﴿33﴾ سزای كسانی كه با [دوستداران] خدا و پيامبر او میجنگند و در زمين به فساد میكوشند جز اين نيست كه كشته شوند يا بر دار آويخته گردند يا دست و پايشان در خلاف جهتيكديگر بريده شود يا از آن سرزمين تبعيد گردند اين رسوايی آنان در دنياست و در آخرت عذابی بزرگ خواهند داشت
﴿34﴾ مگر كسانی كه پيش از آنكه بر ايشان دستيابيد توبه كرده باشند پس بدانيد كه خدا آمرزنده مهربان است
﴿35﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد از خدا پروا كنيد و به او [توسل و] تقرب جوييد و در راهش جهاد كنيد باشد كه رستگار شويد
﴿36﴾ در حقيقت كسانی كه كفر ورزيدند اگر تمام آنچه در زمين است برای آنان باشد و مثل آن را [نيز] با آن [داشته باشند] تا به وسيله آن خود را از عذاب روز قيامت بازخرند از ايشان پذيرفته نمیشود و عذابی پر درد خواهند داشت
﴿37﴾ میخواهند كه از آتش بيرون آيند در حالی كه از آن بيرون آمدنی نيستند و برای آنان عذابی پايدار خواهد بود
﴿38﴾ و مرد و زن دزد را به سزای آنچه كردهاند دستشان را به عنوان كيفری از جانب خدا ببريد و خداوند توانا و حكيم است
﴿39﴾ پس هر كه بعد از ستمكردنش توبه كند و به صلاح آيد خدا توبه او را میپذيرد كه خدا آمرزنده مهربان است
﴿40﴾ مگر ندانستهای كه فرمانروايی آسمانها و زمين از آن خداست هر كه را بخواهد عذاب میكند و هر كه را بخواهد میبخشد و خدا بر هر چيزی تواناست
﴿41﴾ ای پيامبر كسانی كه در كفر شتاب میورزند تو را غمگين نسازند [چه] از آنانكه با زبان خود گفتند ايمان آورديم و حال آنكه دلهايشان ايمان نياورده بود و [چه] از يهوديان [آنان] كه [به سخنان تو] گوش میسپارند [تا بهانهای] برای تكذيب [تو بيابند] و برای گروهی ديگر كه [خود] نزد تو نيامدهاند خبرچينی [=جاسوسی] میكنند كلمات را از جاهای خود دگرگون میكنند [و] میگويند اگر اين [حكم] به شما داده شد آن را بپذيريد و اگر آن به شما داده نشد پس دوری كنيد و هر كه را خدا بخواهد به فتنه درافكند هرگز در برابر خدا برای او از دست تو چيزی بر نمیآيد اينانند كه خدا نخواسته دلهايشان را پاك گرداند در دنيا برای آنان رسوايی و در آخرت عذابی بزرگ خواهد بود
﴿42﴾ پذيرا و شنوای دروغ هستند [و] بسيار مال حرام میخورند پس اگر نزد تو آمدند [يا] ميان آنان داوری كن يا از ايشان روی برتاب و اگر از آنان روی برتابی هرگز زيانی به تو نخواهند رسانيد و اگر داوری میكنی پس به عدالت در ميانشان حكم كن كه خداوند دادگران را دوست میدارد
﴿43﴾ و چگونه تو را داور قرار میدهند با آنكه تورات نزد آنان است كه در آن حكم خدا [آمده] ستسپس آنان بعد از اين [طلب داوری] پشت میكنند و [واقعا] آنان مؤمن نيستند
﴿44﴾ ما تورات را كه در آن رهنمود و روشنايی بود نازل كرديم پيامبرانی كه تسليم [فرمان خدا] بودند به موجب آن برای يهود داوری میكردند و [همچنين] الهيون و دانشمندان به سبب آنچه از كتاب خدا به آنان سپرده شده و بر آن گواه بودند پس از مردم نترسيد و از من بترسيد و آيات مرا به بهای ناچيزی مفروشيد و كسانی كه به موجب آنچه خدا نازل كرده داوری نكردهاند آنان خود كافرانند
﴿45﴾ و در [تورات] بر آنان مقرر كرديم كه جان در مقابل جان و چشم در برابر چشم و بينی در برابر بينی و گوش در برابر گوش و دندان در برابر دندان میباشد و زخمها [نيز به همان ترتيب] قصاصی دارند و هر كه از آن [قصاص]درگذرد پس آن كفاره [گناهان] او خواهد بود و كسانی كه به موجب آنچه خدا نازل كرده داوری نكردهاند آنان خود ستمگرانند
﴿46﴾ و عيسی پسر مريم را به دنبال آنان [=پيامبران ديگر] درآورديم در حالی كه تورات را كه پيش از او بود تصديق داشت و به او انجيل را عطا كرديم كه در آن هدايت و نوری است و تصديقكننده تورات قبل از آن است و برای پرهيزگاران رهنمود و اندرزی است
﴿47﴾ و اهل انجيل بايد به آنچه خدا در آن نازل كرده داوری كنند و كسانی كه به آنچه خدا نازل كرده حكم نكنند آنان خود نافرمانند
﴿48﴾ و ما اين كتاب [=قرآن] را به حق به سوی تو فرو فرستاديم در حالی كه تصديقكننده كتابهای پيشين و حاكم بر آنهاست پس ميان آنان بر وفق آنچه خدا نازل كرده حكم كن و از هواهايشان [با دور شدن] از حقی كه به سوی تو آمده پيروی مكن برای هر يك از شما [امتها] شريعت و راه روشنی قرار دادهايم و اگر خدا میخواستشما را يك امت قرار میداد ولی [خواست] تا شما را در آنچه به شما داده است بيازمايد پس در كارهای نيك بر يكديگر سبقت گيريد بازگشت [همه] شما به سوی خداست آنگاه در باره آنچه در آن اختلاف میكرديد آگاهتان خواهد كرد
﴿49﴾ و ميان آنان به موجب آنچه خدا نازل كرده داوری كن و از هواهايشان پيروی مكن و از آنان برحذر باش مبادا تو را در بخشی از آنچه خدا بر تو نازل كرده به فتنه دراندازند پس اگر پشت كردند بدان كه خدا میخواهد آنان را فقط به [سزای] پارهای از گناهانشان برساند و در حقيقت بسياری از مردم نافرمانند
﴿50﴾ آيا خواستار حكم جاهليتاند و برای مردمی كه يقين دارند داوری چه كسی از خدا بهتر است
﴿51﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد يهود و نصاری را دوستان [خود] مگيريد [كه] بعضی از آنان دوستان بعضی ديگرند و هر كس از شما آنها را به دوستی گيرد از آنان خواهد بود آری خدا گروه ستمگران را راه نمینمايد
﴿52﴾ میبينی كسانی كه در دلهايشان بيماری است در [دوستی] با آنان شتاب میورزند میگويند میترسيم به ما حادثه ناگواری برسد اميد استخدا از جانب خود فتح [منظور] يا امر ديگری را پيش آورد تا [در نتيجه آنان] از آنچه در دل خود نهفته داشتهاند پشيمان گردند
﴿53﴾ و كسانی كه ايمان آوردهاند میگويند آيا اينان بودند كه به خداوند سوگندهای سخت میخوردند كه جدا با شما هستند اعمالشان تباه شد و زيانكار گرديدند
﴿54﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد هر كس از شما از دين خود برگردد به زودی خدا گروهی [ديگر] را میآورد كه آنان را دوست میدارد و آنان [نيز] او را دوست دارند [اينان] با مؤمنان فروتن [و] بر كافران سرفرازند در راه خدا جهاد میكنند و از سرزنش هيچ ملامتگری نمیترسند اين فضل خداست آن را به هر كه بخواهد میدهد و خدا گشايشگر داناست
﴿55﴾ ولی شما تنها خدا و پيامبر اوست و كسانی كه ايمان آوردهاند همان كسانی كه نماز برپا میدارند و در حال ركوع زكات میدهند
﴿56﴾ و هر كس خدا و پيامبر او و كسانی را كه ايمان آوردهاند ولی خود بداند [پيروز است چرا كه] حزب خدا همان پيروزمندانند
﴿57﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد كسانی را كه دين شما را به ريشخند و بازی گرفتهاند [چه] از كسانی كه پيش از شما به آنان كتاب داده شده و [چه از] كافران دوستان [خود] مگيريد و اگر ايمان داريد از خدا پروا داريد
﴿58﴾ و هنگامی كه [به وسيله اذان مردم را] به نماز میخوانيد آن را به مسخره و بازی میگيرند زيرا آنان مردمیاند كه نمیانديشند
﴿59﴾ بگو ای اهل كتاب آيا جز اين بر ما عيب میگيريد كه ما به خدا و به آنچه به سوی ما نازل شده و به آنچه پيش از اين فرود آمده است ايمان آوردهايم و اينكه بيشتر شما فاسقيد
﴿60﴾ بگو آيا شما را به بدتر از [صاحبان] اين كيفر در پيشگاه خدا خبر دهم همانان كه خدا لعنتشان كرده و بر آنان خشم گرفته و از آنان بوزينگان و خوكان پديد آورده و آنانكه طاغوت را پرستش كردهاند اينانند كه از نظر منزلت بدتر و از راه راست گمراهترند
﴿61﴾ و چون نزد شما میآيند میگويند ايمان آورديم در حالی كه با كفر وارد شده و قطعا با همان [كفر] بيرون رفتهاند و خدا به آنچه پنهان میداشتند داناتر است
﴿62﴾ و بسياری از آنان را میبينی كه در گناه و تعدی و حرامخواری خود شتاب میكنند واقعا چه اعمال بدی انجام میدادند
﴿63﴾ چرا الهيون و دانشمندان آنان را از گفتار گناه[آلود] و حرامخوارگیشان باز نمیدارند راستی چه بد است آنچه انجام میدادند
﴿64﴾ و يهود گفتند دستخدا بسته است دستهای خودشان بسته باد و به [سزای ] آنچه گفتند از رحمتخدا دور شوند بلكه هر دو دست او گشاده است هر گونه بخواهد میبخشد و قطعا آنچه از جانب پروردگارت به سوی تو فرود آمده بر طغيان و كفر بسياری از ايشان خواهد افزود و تا روز قيامت ميانشان دشمنی و كينه افكنديم هر بار كه آتشی برای پيكار برافروختند خدا آن را خاموش ساخت و در زمين برای فساد میكوشند و خدا مفسدان را دوست نمیدارد
﴿65﴾ و اگر اهل كتاب ايمان آورده و پرهيزگاری كرده بودند قطعا گناهانشان را میزدوديم و آنان را به بوستانهای پر نعمت درمیآورديم
﴿66﴾ و اگر آنان به تورات و انجيل و آنچه از جانب پروردگارشان به سويشان نازل شده است عمل میكردند قطعا از بالای سرشان [بركات آسمانی] و از زير پاهايشان [بركات زمينی] برخوردار میشدند از ميان آنان گروهی ميانهرو هستند و بسياری از ايشان بد رفتار میكنند
﴿67﴾ ای پيامبر آنچه از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شده ابلاغ كن و اگر نكنی پيامش را نرساندهای و خدا تو را از [گزند] مردم نگاه میدارد آری خدا گروه كافران را هدايت نمیكند
﴿68﴾ بگو ای اهل كتاب تا [هنگامی كه] به تورات و انجيل و آنچه از پروردگارتان به سوی شما نازل شده است عمل نكردهايد بر هيچ [آيين بر حقی] نيستيد و قطعا آنچه از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شده بر طغيان و كفر بسياری از آنان خواهد افزود پس بر گروه كافران اندوه مخور
﴿69﴾ كسانی كه ايمان آورده و كسانی كه يهودی و صابئی و مسيحیاند هر كس به خدا و روز بازپسين ايمان آورد و كار نيكو كند پس نه بيمی بر ايشان است و نه اندوهگين خواهند شد
﴿70﴾ ما از فرزندان اسرائيل سخت پيمان گرفتيم و به سويشان پيامبرانی روانه كرديم هر بار پيامبری چيزی بر خلاف دلخواهشان برايشان آورد گروهی را تكذيب میكردند و گروهی را میكشتند
﴿71﴾ و پنداشتند كيفری در كار نيست پس كور و كر شدند سپس خدا توبه آنان را پذيرفت باز بسياری از ايشان كور و كر شدند و خدا به آنچه انجام میدهند بيناست
﴿72﴾ كسانی كه گفتند خدا همان مسيح پسر مريم است قطعا كافر شدهاند و حال آنكه مسيح میگفت ای فرزندان اسرائيل پروردگار من و پروردگار خودتان را بپرستيد كه هر كس به خدا شرك آورد قطعا خدا بهشت را بر او حرام ساخته و جايگاهش آتش است و برای ستمكاران ياورانی نيست
﴿73﴾ كسانی كه [به تثليث قائل شده و] گفتند خدا سومين [شخص از] سه [شخص يا سه اقنوم] است قطعا كافر شدهاند و حال آنكه هيچ معبودی جز خدای يكتا نيست و اگر از آنچه میگويند باز نايستند به كافران ايشان عذابی دردناك خواهد رسيد
﴿74﴾ چرا به درگاه خدا توبه نمیكنند و از وی آمرزش نمیخواهند و خدا آمرزنده مهربان است
﴿75﴾ مسيح پسر مريم جز پيامبری نبود كه پيش از او [نيز] پيامبرانی آمده بودند و مادرش زنی بسيار راستگو بود هر دو غذا میخوردند بنگر چگونه آيات [خود] را برای آنان توضيح میدهيم سپس ببين چگونه [از حقيقت] دور میافتند
﴿76﴾ بگو آيا غير از خدا چيزی را كه اختيار زيان و سود شما را ندارد میپرستيد و حال آنكه خداوند شنوای داناست
﴿77﴾ بگو ای اهل كتاب در دين خود بناحق گزافهگويی نكنيد و از پی هوسهای گروهی كه پيش از اين گمراه گشتند و بسياری [از مردم] را گمراه كردند و [خود] از راه راست منحرف شدند نرويد
﴿78﴾ از ميان فرزندان اسرائيل آنان كه كفر ورزيدند به زبان داوود و عيسی بن مريم مورد لعنت قرار گرفتند اين [كيفر] به خاطر آن بود كه عصيان ورزيده و [از فرمان خدا] تجاوز میكردند
﴿79﴾ [و] از كار زشتی كه آن را مرتكب میشدند يكديگر را بازنمیداشتند راستی چه بد بود آنچه میكردند
﴿80﴾ بسياری از آنان را میبينی كه با كسانی كه كفر ورزيدهاند دوستی میكنند راستی چه زشت است آنچه برای خود پيش فرستادند كه [در نتيجه] خدا بر ايشان خشم گرفت و پيوسته در عذاب میمانند
﴿81﴾ و اگر به خدا و پيامبر و آنچه كه به سوی او فرود آمده ايمان میآوردند آنان را به دوستی نمیگرفتند ليكن بسياری از ايشان نافرمانند
﴿82﴾ مسلما يهوديان و كسانی را كه شرك ورزيدهاند دشمنترين مردم نسبت به مؤمنان خواهی يافت و قطعا كسانی را كه گفتند ما نصرانی هستيم نزديكترين مردم در دوستی با مؤمنان خواهی يافت زيرا برخی از آنان دانشمندان و رهبانانیاند كه تكبر نمیورزند
﴿83﴾ و چون آنچه را به سوی اين پيامبر نازل شده بشنوند میبينی بر اثر آن حقيقتی كه شناختهاند اشك از چشمهايشان سرازير میشود میگويند پروردگارا ما ايمان آوردهايم پس ما را در زمره گواهان بنويس
﴿84﴾ و برای ما چه [عذری] است كه به خدا و آنچه از حق به ما رسيده ايمان نياوريم و حال آنكه چشم داريم كه پروردگارمان ما را با گروه شايستگان [به بهشت] درآورد
﴿85﴾ پس به پاس آنچه گفتند خدا به آنان باغهايی پاداش داد كه از زير [درختان] آن نهرها جاری است در آن جاودانه میمانند و اين پاداش نيكوكاران است
﴿86﴾ و كسانی كه كفر ورزيدند و آيات ما را دروغ پنداشتند آنان همدم آتشند
﴿87﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد چيزهای پاكيزهای را كه خدا برای [استفاده] شما حلال كرده حرام مشماريد و از حد مگذريد كه خدا از حدگذرندگان را دوست نمیدارد
﴿88﴾ و از آنچه خداوند روزی شما گردانيده حلال و پاكيزه را بخوريد و از آن خدايی كه بدو ايمان داريد پروا داريد
﴿89﴾ خدا شما را به سوگندهای بيهودهتان مؤاخذه نمیكند ولی به سوگندهايی كه [از روی اراده] میخوريد [و میشكنيد] شما را مؤاخذه میكند و كفارهاش خوراك دادن به ده بينواست از غذاهای متوسطی كه به كسان خود میخورانيد يا پوشانيدن آنان يا آزاد كردن بندهای و كسی كه [هيچ يك از اينها را] نيابد [بايد] سه روز روزه بدارد اين است كفاره سوگندهای شما وقتی كه سوگند خورديد و سوگندهای خود را پاس داريد اين گونه خداوند آيات خود را برای شما بيان میكند باشد كه سپاسگزاری كنيد
﴿90﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد شراب و قمار و بتها و تيرهای قرعه پليدند [و] از عمل شيطانند پس از آنها دوری گزينيد باشد كه رستگار شويد
﴿91﴾ همانا شيطان میخواهد با شراب و قمار ميان شما دشمنی و كينه ايجاد كند و شما را از ياد خدا و از نماز باز دارد پس آيا شما دست برمیداريد
﴿92﴾ و اطاعتخدا و اطاعت پيامبر كنيد و [از گناهان] برحذر باشيد پس اگر روی گردانديد بدانيد كه بر عهده پيامبر ما فقط رساندن [پيام] آشكار است
﴿93﴾ بر كسانی كه ايمان آورده و كارهای شايسته كردهاند گناهی در آنچه [قبلا] خوردهاند نيست در صورتی كه تقوا پيشه كنند و ايمان بياورند و كارهای شايسته كنند سپس تقوا پيشه كنند و ايمان بياورند آنگاه تقوا پيشه كنند و احسان نمايند و خدا نيكوكاران را دوست میدارد
﴿94﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد خدا شما را به چيزی از شكار كه در دسترس شما و نيزههای شما باشد خواهد آزمود تا معلوم دارد چه كسی در نهان از او میترسد پس هر كس بعد از آن تجاوز كند برای او عذابی دردناك خواهد بود
﴿95﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد در حالی كه محرميد شكار را مكشيد و هر كس از شما عمدا آن را بكشد بايد نظير آنچه كشته است از چهارپايان كفارهای بدهد كه [نظير بودن] آن را دو تن عادل از ميان شما تصديق كنند و به صورت قربانی به كعبه برسد يا به كفاره [آن] مستمندان را خوراك بدهد يا معادلش روزه بگيرد تا سزای زشتكاری خود را بچشد خداوند از آنچه در گذشته واقع شده عفو كرده است و[لی] هر كس تكرار كند خدا از او انتقام میگيرد و خداوند توانا و صاحبانتقام است
﴿96﴾ صيد دريا و ماكولات آن برای شما حلال شده است تا برای شما و مسافران بهرهای باشد و[لی] صيد بيابان مادام كه محرم میباشيد بر شما حرام گرديده است و از خدايی كه نزد او محشور میشويد پروا داريد
﴿97﴾ خداوند [زيارت] كعبه بيت الحرام را وسيله به پا داشتن [مصالح] مردم قرار داده و ماه حرام و قربانيهای بینشان و قربانيهای نشاندار را [نيز به همين منظور مقرر فرموده است] اين [جمله] برای آن است تا بدانيد كه خدا آنچه را در آسمانها و آنچه را در زمين است میداند و خداست كه بر هر چيزی داناست
﴿98﴾ بدانيد كه خدا سختكيفر است و [بدانيد] كه خدا آمرزنده مهربان است
﴿99﴾ بر پيامبر [خدا وظيفهای] جز ابلاغ [رسالت] نيست و خداوند آنچه را آشكار و آنچه را پوشيده میداريد میداند
﴿100﴾ بگو پليد و پاك يكسان نيستند هر چند كثرت پليد[ها] تو را به شگفت آورد پس ای خردمندان از خدا پروا كنيد باشد كه رستگار شويد
﴿101﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد از چيزهايی كه اگر برای شما آشكار گردد شما را اندوهناك میكند مپرسيد و اگر هنگامی كه قرآن نازل میشود در باره آنها سؤال كنيد برای شما روشن میشود خدا از آن [پرسشهای بيجا] گذشت و خداوند آمرزنده بردبار است
﴿102﴾ گروهی پيش از شما [نيز] از اين [گونه] پرسشها كردند آنگاه به سبب آن كافر شدند
﴿103﴾ خدا [چيزهای ممنوعی از قبيل] بحيره و سائبه و وصيله و حام قرار نداده است ولی كسانی كه كفر ورزيدند بر خدا دروغ میبندند و بيشترشان تعقل نمیكنند
﴿104﴾ و چون به آنان گفته شود به سوی آنچه خدا نازل كرده و به سوی پيامبر[ش] بياييد میگويند آنچه پدران خود را بر آن يافتهايم ما را بس است آيا هر چند پدرانشان چيزی نمیدانسته و هدايت نيافته بودند
﴿105﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد به خودتان بپردازيد هر گاه شما هدايتيافتيد آن كس كه گمراه شده است به شما زيانی نمیرساند بازگشت همه شما به سوی خداست پس شما را از آنچه انجام میداديد آگاه خواهد كرد
﴿106﴾ ای كسانی كه ايمان آوردهايد هنگامی كه يكی از شما را [نشانههای] مرگ دررسيد بايد از ميان خود دو عادل را در موقع وصيت به شهادت ميان خود فرا خوانيد يا اگر در سفر بوديد و مصيبت مرگ شما را فرا رسيد [و شاهد مسلمان نبود] دو تن از غير [همكيشان] خود را [به شهادت بطلبيد] و اگر [در صداقت آنان] شك كرديد پس از نماز آن دو را نگاه میداريد پس به خدا سوگند ياد میكنند كه ما اين [حق] را به هيچ قيمتی نمیفروشيم هر چند [پای] خويشاوند [در كار] باشد و شهادت الهی را كتمان نمیكنيم كه [اگر كتمان حق كنيم] در اين صورت از گناهكاران خواهيم بود
﴿107﴾ و اگر معلوم شد كه آن دو دستخوش گناه شدهاند دو تن ديگر از كسانی كه بر آنان ستم رفته است و هر دو [به ميت] نزديكترند به جای آن دو [شاهد قبلی] قيام كنند پس به خدا سوگند ياد میكنند كه گواهی ما قطعا از گواهی آن دو درستتر است و [از حق] تجاوز نكردهايم چرا كه [اگر چنين كنيم] از ستمكاران خواهيم بود
﴿108﴾ اين [روش] برای اينكه شهادت را به صورت درست ادا كنند يا بترسند كه بعد از سوگندخوردنشان سوگندهايی [به وارثان ميت] برگردانده شود [به صواب] نزديكتر است و از خدا پروا داريد و [اين پندها را] بشنويد و خدا گروه فاسقان را هدايت نمیكند
﴿109﴾ [ياد كن] روزی را كه خدا پيامبران را گرد میآورد پس میفرمايد چه پاسخی به شما داده شد میگويند ما را هيچ دانشی نيست تويی كه دانای رازهای نهانی
﴿110﴾ [ياد كن] هنگامی را كه خدا فرمود ای عيسی پسر مريم نعمت مرا بر خود و بر مادرت به ياد آور آنگاه كه تو را به روحالقدس تاييد كردم كه در گهواره [به اعجاز] و در ميانسالی [به وحی] با مردم سخن گفتی و آنگاه كه تو را كتاب و حكمت و تورات و انجيل آموختم و آنگاه كه به اذن من از گل [چيزی] به شكل پرنده میساختی پس در آن میدميدی و به اذن من پرندهای میشد و كور مادرزاد و پيس را به اذن من شفا میدادی و آنگاه كه مردگان را به اذن من [زنده از قبر] بيرون میآوردی و آنگاه كه [آسيب] بنیاسرائيل را هنگامی كه برای آنان حجتهای آشكار آورده بودی از تو باز داشتم پس كسانی از آنان كه كافر شده بودند گفتند اين[ها چيزی] جز افسونی آشكار نيست
﴿111﴾ و [ياد كن] هنگامی را كه به حواريون وحی كردم كه به من و فرستادهام ايمان آوريد گفتند ايمان آورديم و گواه باش كه ما مسلمانيم
﴿112﴾ و [ياد كن] هنگامی را كه حواريون گفتند ای عيسی پسر مريم آيا پروردگارت میتواند از آسمان خوانی برای ما فرود آورد [عيسی] گفت اگر ايمان داريد از خدا پروا داريد
﴿113﴾ گفتند میخواهيم از آن بخوريم و دلهای ما آرامش يابد و بدانيم كه به ما راست گفتهای و بر آن از گواهان باشيم
﴿114﴾ عيسی پسر مريم گفت بار الها پروردگارا از آسمان خوانی بر ما فرو فرست تا عيدی برای اول و آخر ما باشد و نشانهای از جانب تو و ما را روزی ده كه تو بهترين روزیدهندگانی
﴿115﴾ خدا فرمود من آن را بر شما فرو خواهم فرستاد و[لی] هر كس از شما پس از آن انكار ورزد وی را [چنان] عذابی كنم كه هيچ يك از جهانيان را [آن چنان] عذاب نكرده باشم
﴿116﴾ و [ياد كن] هنگامی را كه خدا فرمود ای عيسی پسر مريم آيا تو به مردم گفتی من و مادرم را همچون دو خدا به جای خداوند بپرستيد گفت منزهی تو مرا نزيبد كه [در باره خويشتن] چيزی را كه حق من نيست بگويم اگر آن را گفته بودم قطعا آن را میدانستی آنچه در نفس من است تو میدانی و آنچه در ذات توست من نمیدانم چرا كه تو خود دانای رازهای نهانی
﴿117﴾ جز آنچه مرا بدان فرمان دادی [چيزی] به آنان نگفتم [گفتهام] كه خدا پروردگار من و پروردگار خود را عبادت كنيد و تا وقتی در ميانشان بودم بر آنان گواه بودم پس چون روح مرا گرفتی تو خود بر آنان نگهبان بودی و تو بر هر چيز گواهی
﴿118﴾ اگر عذابشان كنی آنان بندگان تواند و اگر بر ايشان ببخشايی تو خود توانا و حكيمی
﴿119﴾ خدا فرمود اين روزی است كه راستگويان را راستیشان سود بخشد برای آنان باغهايی است كه از زير [درختان] آن نهرها روان است هميشه در آن جاودانند خدا از آنان خشنود است و آنان [نيز] از او خشنودند اين است رستگاری بزرگ
﴿120﴾ فرمانروايی آسمانها و زمين و آنچه در آنهاست از آن خداست و او بر هر چيزی تواناست
$
سورهی ِ قبلی || سورهی ِ بعدی